Wat is strongyloïdiasis en hoe wordt het overgebracht?

Immuungecompromitteerde mensen zijn vatbaarder voor de complicaties van deze ziekte. Dit geldt ook voor mensen met HIV-infectie of mensen die een steroïdebehandeling ondergaan.

Strongyloïdiasis wordt veroorzaakt door Strongyloides stercoralis, een ziekteverwekker die zich in de darm van de mens kan voortplanten. Hoewel de meeste gevallen mild zijn, kan de ziekte dodelijk zijn bij mensen met een slecht functionerend immuunsysteem.

Het is een groot gezondheidsprobleem bij de bevolking van ontwikkelingslanden, hoewel de ziekte over de hele wereld voorkomt. Dus wil je nog wat meer weten? Lees dan verder!

Wat zijn de symptomen van strongyloïdiasis ?

Een patiënt met strongyloïdiasis kan veel verschillende symptomen hebben, waarvan veel niet-specifiek zijn. Hierdoor kan het enige tijd duren voordat de arts de diagnose kan stellen, tenzij de patiënt in een gebied is geweest waar deze rondworm veel voorkomt.

• Enkele van de meest voorkomende symptomen zijn diffuse buikpijn, bloed in de ontlasting, diarree en af en toe braken.
• Naast problemen in het spijsverteringskanaal kunnen ook algehele malaise, huiduitslag en onverklaarbaar gewichtsverlies optreden.
• Mensen met een zekere mate van immunosuppressie lijden aan ernstigere vormen van de ziekte. We zullen hier later meer in detail op ingaan.

Wat veroorzaakt de ziekte?

Een infectie met de parasiet Strongyloides stercoralis is de oorzaak van de ziekte. Kenmerkend voor dit soort micro-organismen is dat ze verschillende levenscycli hebben waarin hun vorm voortdurend verandert, zolang er maar een ideale omgeving is voor hun voortplanting.

Het verrassende van S. stercoralis is dat het zich in het menselijk lichaam kan ontwikkelen. Om de infectie maanden of jaren te laten voortduren, hoeft de patiënt niet steeds opnieuw geïnfecteerd te raken, aangezien de parasiet zich in het lichaam voortplant.

Dit laatste verklaart waarom veel gevallen van de Strongyloides-parasiet in Spanje opgelopen worden in andere landen, zoals door een onderzoek is bevestigd (Spaanse link). Dit houdt dus verband met veranderingen in de levensomstandigheden op het platteland.

Risicofactoren

Buiten het menselijk lichaam kan deze parasiet ook in de grond leven. Hij komt daardoor veel voor in gemeenschappen waar mensen de gewoonte hebben om buiten hun behoefte te doen.

De meest voorkomende manier om het lichaam binnen te komen is via de huid, wanneer mensen blootsvoets over besmette grond lopen. Van daaruit gaat de parasiet naar de bloedbaan en de luchtwegen.

Hij verplaatst zich door het lichaam tot hij in het spijsverteringskanaal terechtkomt, waar hij ideale omstandigheden vindt om zich voort te planten. De belangrijkste risicofactoren voor het oplopen van de parasiet zijn dan ook de volgende:

• leven in een landelijke omgeving.
• slechte sociaaleconomische omstandigheden.
• lijden aan een vorm van immunosuppressie.

Diagnose van strongyloïdiasis

Artsen gebruiken verschillende methoden om de diagnose te stellen. Daaronder worden de volgende onderzoeken het meest gebruikt:

• Compleet bloedbeeld. Dit kan een toename van eosinofielen in het bloed aantonen. Dit is een celtype dat betrokken is bij de reactie op infecties door parasieten.
• Ontlastingstest. Hoewel dit vaak negatief kan zijn, zijn er specifieke technieken waarmee de parasiet kan worden opgespoord. De meest effectieve optie wordt de methode van Baermann genoemd (Spaans link).
• ELISA. Dit is een moleculair-biologische techniek waarmee antilichamen tegen de parasiet in monsters van de patiënt kunnen worden opgespoord.

Beschikbare behandeling

Er zijn verschillende specifieke behandelingen voor de ziekte, hoewel artsen meestal de andere ziekten onder controle moeten houden die immunosuppressie kunnen veroorzaken bij een aanzienlijke groep patiënten. De meest voorgeschreven geneesmiddelen zijn onder andere:

• Ivermectine
• Thiabendazol
• Albendazol

Mogelijke complicaties van strongyloïdiasis

Wanneer het immuunsysteem van een patiënt is aangetast, wordt de voortplanting van de parasieten sterk versneld. Dit resulteert in een fenomeen dat het hyperinfectiesyndroom (Spaanse link) wordt genoemd, waarbij deze organismen de wanden van de darm binnendringen.

Op die manier bereiken ze organen als de hersenen, de lever en de urinewegen. Elk van deze vormen gaat meestal gepaard met diarree, hevige pijn, koorts en chronische vermoeidheid. Deze klinische verschijnselen treden meestal op na een episode van immunosuppressie, zoals bij gebruik van corticosteroïden.

Verwachting en preventie

Weinig patiënten ontwikkelen ernstige vormen van deze ziekte. In feite kunnen velen jaren voorbij gaan zonder dat iemand symptomen begint te vertonen, omdat de parasiet zich in de menselijke darm kan nestelen en voortplanten zonder klachten te veroorzaken.

Vanwege de mogelijke negatieve gevolgen voor de gezondheid van ernstige gevallen raden artsen in sommige gebieden echter aan een eventuele infectie met strongyloïdiasis vroegtijdig op te sporen voordat bepaalde steroïdenbehandelingen worden gestart.

Andere elementaire preventieve maatregelen zijn het gebruik van speciaal schoeisel voor landarbeiders, een goede persoonlijke hygiëne en het instrueren van kinderen over de risico’s van het in de mond stoppen van vuil tijdens buitenactiviteiten.

Conclusies

Hoewel de meeste door artsen gerapporteerde gevallen zich in ontwikkelingslanden voordoen, zijn er ook in de ontwikkelde landen nog steeds endemische gebieden. Samenvattend kan worden gesteld dat juiste hygiënebevordering meestal voldoende is om strongyloïdiasis te voorkomen. Wij raden echter altijd aan om bij de eerste tekenen van symptomen een arts te raadplegen.