Wat is een edrophoniumtest en waar is het voor?

Een edrophoniumtest wordt gebruikt om myasthenia gravis te diagnosticeren. Het helpt ook bij het bepalen van de meest geschikte dosis bij de behandeling en bij de follow-up. In dit artikel leggen we uit hoe het werkt!

Een edrophoniumtest, ook Tensilon®-test genoemd, is een farmacologische test. De test bestaat uit het injecteren van edrofoniumbromide of edrofoniumchloride, stoffen die reageren op de overdracht van zenuwimpulsen op spierniveau.

Het doel is de spiervermoeidheid van de patiënt te onderzoeken. Daarom schrijven artsen deze test voor om bij myasthenia gravis de diagnose te stellen en de reactie op de behandeling te beoordelen.

Deze test wordt als doeltreffend beschouwd en is de meest gebruikte test voor deze ziekte. Bij het uitvoeren van de test moet men echter een aantal voorzorgsmaatregelen nemen. In dit artikel leggen we uit wat de edrophoniumtest is en wat hij inhoudt.

Wat is de edrophoniumtest?

De edrofoniumtest wordt niet alleen Tensilon®-test genoemd, maar ook Anticude®-test. Deze namen verschillen omdat ze verwijzen naar de merknaam van het geneesmiddel.

Tensilon® is edrofoniumchloride, terwijl Anticude® edrofoniumbromide is, zoals in een publicatie (Spaanse link) van de Agència Valenciana de Salut wordt uitgelegd. Deze geneesmiddelen werken op neuromusculair niveau en verhinderen de afbraak van acetylcholine, een neurotransmitter die werkzaam is in de neuromusculaire plaat.

Dat wil zeggen, in het gebied waar neuronen zich aan spiervezels binden om ze te stimuleren. Door de afbraak van acetylcholine te remmen, vindt er een duidelijkere spierstimulatie plaats.

Daarom bestaat de edrofoniumtest uit het waarnemen van de reactie die op spierniveau plaatsvindt. Er zijn ziekten, zoals myasthenia gravis, waarbij er veranderingen in de spiervezels optreden als gevolg van acetylcholine. Daarom is deze test nuttig bij de diagnose en de controle van deze ziekte.

Wanneer is de edrophoniumtest nodig?

Artsen bevelen de edrofoniumtest gewoonlijk aan wanneer er een vermoeden bestaat dat de patiënt myasthenia gravis heeft. Zij gebruiken het ook om de dosis van de medicijnen (anticholinesterase) te controleren wanneer de diagnose van de ziekte reeds is gesteld. Tevens gebruikt men deze test als de patiënten deze medicijnen al als behandeling nemen.

Zoals in het vorige gedeelte is uitgelegd, is de neuromusculaire plaat de plaats waar zenuwen en spiervezels met elkaar communiceren. In dit gebied scheidt de zenuw een neurotransmitter af, acetylcholine genaamd, die zich bindt aan spierreceptoren.

Bij myasthenia gravis produceert het immuunsysteem antilichamen die de acetylcholinereceptoren blokkeren of vernietigen. Als gevolg daarvan wordt de spier minder gestimuleerd. Daarom is er sprake van zwakte en snelle spiervermoeidheid.

Bij myasthenia gravis verergert de zwakte bij het gebruik van de aangetaste spier. Volgens specialisten van de Mayo Clinic (Engelse link) verbeteren de symptomen met rust.

Naarmate de jaren verstrijken, nemen de symptomen toe en compenseren rustperiodes de zwakte niet meer. Bij meer dan de helft van de patiënten begint deze aandoening met verschijnselen in de oogspieren. Twee zeer typische symptomen zijn dan ook het hangen van het ooglid en dubbelzien.

Wat doet edrophonium voor myasthenia gravis?

De edrophoniumtest veroorzaakt geen afbraak van acetylcholine. Een enzym genaamd acetylcholinesterase is verantwoordelijk voor deze afbraak. Op het moment dat het niet wordt afgebroken, is de concentratie hoger. Daardoor is de spierstimulatie groter.

Wanneer een patiënt met myasthenia gravis de edrophoniumtest ondergaat, zijn de spieren krachtiger. Bovendien kan men aan de hand van deze test ook beoordelen welke dosering het meest geschikt is.

Voorbereiding

Voordat de edrofoniumtest wordt uitgevoerd, is het belangrijk om met bepaalde aspecten rekening te houden. De arts moet weten welke medicijnen de patiënt gebruikt, inclusief supplementen of andere kruidengeneesmiddelen.

Veel van deze stoffen kunnen het resultaat namelijk beïnvloeden. De stoffen die het vaakst de edrofoniumtest beïnvloeden zijn bijvoorbeeld acetylcholinesteraseremmers. Dit zijn geneesmiddelen die worden gebruikt om dementie te behandelen, zoals donepezil en rivastigmine.

Het is de bedoeling dat de arts adviseert of de patiënt al dan niet moet stoppen met het gebruik van deze geneesmiddelen voordat hij de test ondergaat. Het is ook mogelijk dat de arts in de dagen voorafgaand aan de test dieetbeperkingen oplegt.

Hoe voert men de edrophoniumtest uit?

De edrophoniumtest wordt uitgevoerd door een arts en vindt meestal plaats in een gespecialiseerde neurologie-kliniek. Eerst brengt een specialist een intraveneuze canule in de arm of hand van de patiënt.

Vervolgens wordt via de naald een kleine hoeveelheid edrophonium ingespoten. Om te beginnen met het onderzoek om te bepalen of er sprake is van myasthenia gravis, vraagt de arts de patiënt repetitieve bewegingen te maken.

Zoals een artikel van Servizo Galego de Saúde uitlegt (Spaanse link), kunnen de bewegingen met verschillende delen van het lichaam gemaakt worden. Bijvoorbeeld, opstaan uit een stoel, de benen kruisen en weer kruisen, de armen omhoog houden. Bij de test wordt ook de stem onderzocht, waarbij de patiënt wordt gevraagd terug te tellen vanaf 100.

Tijdens de edrophoniumtest worden verschillende doses van het geneesmiddel ingespoten. Hierbij wordt getest of de spier na elke injectie weer sterk wordt. Als dat het geval is, zal de arts de diagnose myasthenia gravis stellen.

Wat betekent het resultaat?

De resultaten van de edrofoniumtest zijn meestal onmiddellijk duidelijk. Zoals we in het vorige gedeelte hebben uitgelegd, krijgt de patiënt de diagnose myasthenia gravis als de spier na elke edrophoniuminjectie weer enige kracht krijgt.

In sommige gevallen zijn echter andere tests nodig om de diagnose te bevestigen. In dit geval, indien edrophonium een voorbijgaande stimulatie teweegbrengt, betekent dit dat de ziekte verergerd is. Indien daarentegen de injectie van het geneesmiddel de spier verzwakt, wijst de test op een overdosis anticholinesterasen.

Risico’s en aanbevelingen

Deskundigen beschouwen de edrophoniumtest als doeltreffend en veilig. Er zijn echter verschillende bijwerkingen die vaak voorkomen. Ze zijn echter van korte duur en houden meestal niet langer dan een paar minuten aan.

• Misselijkheid en maagpijn zijn twee van de meest voorkomende bijwerkingen.
• Kortademigheid, zweten, duizeligheid en wazig zien kunnen ook voorkomen.
• Andere patiënten ervaren ooglidstuipen, toegenomen speekselvloed en zelfs flauwvallen.

Zoals bij elke injectie, kan de plaats van de injectie een blauw worden. Idealiter moet de patiënt gedurende de eerste 24 uur druk of ijs toepassen om de zwelling te verminderen.

Er zijn weinig gevallen waarin de edrophoniumtest ernstige gevolgen heeft. Zo raden deskundigen het niet aan voor mensen met aritmie, lage hartslag of met arteriële hypotensie.

Hetzelfde geldt voor patiënten met slaapapneu en astma. Hoewel de bijwerkingen inderdaad beperkt zijn, kan een specialist in gevallen waarin het ongemak aanhoudt een atropine-injectie toedienen om de effecten ongedaan te maken.

Myasthenia gravis is de belangrijkste reden voor deze test

Een edrophoniumtest is een nuttige test om myasthenia gravis te diagnosticeren. Het is ook nuttig om de behandeling van deze aandoening te controleren.

Problemen met de dosering van medicijnen komen vaak voor. Het is belangrijk om deze patiënten regelmatig te testen om ernstige complicaties te voorkomen. Bovendien beschouwen deskundigen deze test als veilig en doeltreffend, op voorwaarde dat hij in een gecontroleerde omgeving plaatsvindt.