Waarom frituurolie hergebruiken een slecht idee is: leer hier hoe je het kunt recyclen
Het gebruik van frituurolie wordt in miljoenen keukens over de hele wereld toegepast. De vraag rijst of het mogelijk is om het veilig te hergebruiken. Sommige mensen denken dat frituurolie hergebruiken haalbaar is, zolang bepaalde richtlijnen worden gevolgd. Denk aan stappen zoals filteren en de olie op de juiste manier opslaan.
Aan de andere kant zijn er zorgen over de kwaliteit van gebruikte olie, zoals de ophoping van schadelijke stoffen en de afbraak van voedingsstoffen. In dit artikel lees je of het mogelijk is om frituurolie veilig te hergebruiken en hoe je het kunt recyclen.
Hergebruik van frituurolie
Hergebruik van frituurolie is onderwerp van discussie geweest en er zijn verschillende meningen over de haalbaarheid. Voordat je overweegt om olie te hergebruiken, is het belangrijk om rekening te houden met verschillende factoren.
Deze omvatten de oorspronkelijke kwaliteit van de olie, het soort voedsel dat erin is bereid en de gebruikte opslagmethode.
In een rapport dat is gepubliceerd door de OCU, de Organisatie van Consumenten en Gebruikers ( Spaanse link) in Spanje worden enkele richtlijnen uitgelegd die moeten worden gevolgd om olie tot 25 keer te kunnen hergebruiken. Enkele daarvan zijn:
- laat de olie niet afkoelen.
- laat de temperatuur niet boven de 180 °C komen.
- gebruik een friteuse en frituur continu.
Het is echter belangrijk om op te merken dat deze richtlijnen voor de meeste consumenten moeilijk zijn om thuis op te volgen. De realiteit is dat mensen niet beschikken over gespecialiseerde apparatuur of de capaciteit om de baktemperatuur nauwkeurig te regelen of om continu te frituren.
Daarnaast is het belangrijk om in gedachten te houden dat bij elk hergebruik van olie het risico op afbraak en ophoping van schadelijke stoffen toeneemt. Zelfs als de bovenstaande aanbevelingen worden opgevolgd, kunnen de kwaliteit en veiligheid van de olie na verloop van tijd en herhaaldelijk gebruik afnemen.
Lees ook dit artikel:
4 tips om de effecten van gefrituurd voedsel in je dieet te vermijden
Is het veilig voor de gezondheid om olie te hergebruiken?
De vraag of het veilig is om frituurolie te hergebruiken is cruciaal als je het gebruik ervan bij het koken overweegt. Hoewel er verschillende perspectieven op deze kwestie zijn, is het belangrijk om de redenen achter het standpunt dat het ongezond is om olie te hergebruiken in overweging te nemen. Hier volgen enkele van deze redenen.
Accumulatie van schadelijke verbindingen
Bij elk gebruik wordt olie blootgesteld aan hoge temperaturen en treedt chemische afbraak op. Deze afbraak kan leiden tot de vorming van giftige en schadelijke verbindingen, zoals acrylamide, dat volgens het Amerikaanse National Cancer Institute (Engelse link) het risico op verschillende soorten kanker verhoogt.
Als de olie herhaaldelijk wordt verhit, worden er ook vrije radicalen (Engelse link) geproduceerd. Deze vrije radicalen zijn in staat om de cellen van ons lichaam aan te tasten. Daardoor kan onze gezondheid verslechteren. Ook maakt het ons vatbaarder voor ziekten.
Dit gebeurt allemaal bij temperaturen boven de 100 °C, die gemakkelijk te bereiken zijn als we thuis iets frituren.
Verhoogd gehalte aan transvet
Het verhitten en hergebruiken van spijsvetten en -oliën leidt tot chemische veranderingen. Een van die veranderingen is de vorming van transvetzuren(TFA), die in verband worden gebracht met hart- en vaatziekten (Engelse link).
Een onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Levensmiddelenc hemie (Engelse link) het effect onderzocht van verhitten/frituren op de vorming van TFA in zes gangbare soorten vetten/oliën in India. TFA werd gemeten voor en na het verhitten/frituren bij verschillende temperaturen. Alle oliën/vetten vertoonden een toename in TFA, verzadigde vetzuren en een afname in onverzadigde vetzuren.
Verhoogde opname van giftige stoffen
Als hergebruikte olie wordt gebruikt bij het frituren van voedsel, dringt deze olie verder door in het nieuwe voedsel. Daardoor neemt het vetgehalte toe. Tegelijkertijd komen er toxische verbindingen in het eindproduct dat we gaan inslikken. Daardoor neemt de kans toe dat ze ons organisme binnendringen.
Bij elke cyclus van hergebruik neemt zowel het aantal toxische verbindingen als hun vermogen om het voedsel binnen te dringen toe. Daardoor er een grotere verontreiniging in ons voedsel ontstaat.
Dit zijn enkele van de redenen waarom je olie niet opnieuw moet gebruiken om te frituren. Dat geldt vooral als je verschillende soorten voedsel frituurt die verschillende temperaturen nodig hebben om gaar te worden.
Hier kunnen we het risico op een allergische reactie of voedselvergiftiging aan toevoegen. Dit kan gebeuren als je wordt blootgesteld aan voedsel dat door dezelfde olie is gegaan die al is gebruikt voor het frituren van allergeen of gevoelig voedsel.
Wanneer je verschillende soorten voedsel frituurt met verschillende temperatuurvereisten, is het raadzaam om telkens voor verse olie te kiezen om een goede garing te garanderen. Daarnaast is dit belangrijk om de ophoping van schadelijke stoffen te voorkomen.
Wellicht ben je ook geïnteresseerd in dit artikel:
Hoe je friteuse gemakkelijk schoon te maken is
Hoe kun je frituurolie hergebruiken?
In plaats van afgewerkte olie in de gootsteen te gooien of in de vuilnisbak te gooien, biedt recycling verschillende manieren om te profiteren van deze bron. Daarnaast helpt het de negatieve invloed ervan op het milieu te verminderen.
Afgewerkte olie kan, als het op de juiste manier wordt behandeld, worden gerecycled en omgezet in nuttige producten. Hieronder vind je een aantal manieren om gebruikte olie te recyclen.
Maak zeep
Om zeep te maken van gebruikte olie moet je schone, gefilterde olie mengen met natronloog in een geschikte verhouding. Dit proces, verzeping genoemd, verandert de olie in zeep door de vetzuurmoleculen te binden met de natronloogmoleculen.
Als de verzeping is voltooid, kunnen extra ingrediënten, zoals essentiële oliën, worden toegevoegd. Vervolgens giet men het mengsel in mallen om een aantal weken uit te harden. Aan het einde van het proces is natuurlijke en milieuvriendelijke zelfgemaakte zeep verkregen.
Maak decoratieve kaarsen
Kaarsen maken van gebruikte olie is een eenvoudig en creatief proces. Om te beginnen maak je een spiraalvormige basis met ijzerdraad. Daarbij laat je een oplopend gedeelte over om de katoendraad in te doen. Deze basis wordt in het midden van de geselecteerde container geplaatst.
Vervolgens moet je de container vullen met de eerder gefilterde gebruikte olie. Daarbij zorgt men ervoor dat de katoenen lont geheel bedekt is. Indien gewenst kunnen een paar druppels aromatische olie worden toegevoegd om de kaarsen te laten geuren. Het resultaat is een gerecyclede kaars die klaar is om aan te steken en van te genieten.
Dit proces biedt een milieuvriendelijke manier om gebruikte olie te benutten, afval te verminderen en gepersonaliseerde en milieuvriendelijke kaarsen te maken.
Vet de vormen van je desserts in
De vormen die gebruikt worden om taarten, koekjes en andere bereidingen in de oven te maken, kunnen ingevet worden met olie die vooraf gefilterd is. Dit helpt om het voedsel er sneller en zonder problemen uit te laten komen. Om dit te doen hoef je alleen maar de olie lichtjes met een keukenkwast op de vorm te smeren. Vervolgens kun je het mengsel van de bereiding in de vormen gieten.
Maak een olielamp
Je kunt een olielamp maken met behulp van een hittebestendige container en een katoenen lont. De olie dient dan als brandstof. Vul het bakje met de olie en doop de lont erin. Steek de pit aan en je hebt een zelfgemaakte lamp die handig is in noodsituaties of voor decoratieve verlichting.
We moeten onze consumptiegewoonten verbeteren
In een wereld waar duurzaamheid en milieubehoud steeds belangrijker worden, is het essentieel om na te denken over onze consumptiegewoonten. Daar hoort ook de manier waarop we omgaan met gebruikte olie bij.
Het hergebruiken en recyclen van frituurolie zijn praktijken die ons uitnodigen om opnieuw na te denken over de manier waarop we omgaan met deze hulpbron en de gevolgen die we hebben voor ons milieu.
Bij het onderzoeken van de mogelijkheid om frituurolie te hergebruiken, merken we dat er factoren zijn om rekening mee te houden zijn. Ook zijn er beperkingen waardoor we ons afvragen of het veilig of geschikt is voor onze gezondheid en het milieu.
Hoewel sommige experts en onderzoeken richtlijnen en aanbevelingen geven voor hergebruik, is het belangrijk om je bewust te zijn van de beperkingen en bijbehorende risico’s.
Aan de andere kant biedt het recyclen van gebruikte olie creatieve en milieuvriendelijke alternatieven, zoals het maken van zeep en kaarsen. Deze vormen van recycling stellen ons niet alleen in staat om olie een tweede leven te geven, maar stimuleren ook afvalvermindering en het gebruik van natuurlijkere en duurzamere producten.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Bhardwaj, S., Passi, S. J., Misra, A., Pant, K. K., Anwar, K., Pandey, R. M., & Kardam, V. (2016). Effect of heating/reheating of fats/oils, as used by Asian Indians, on trans fatty acid formation. Food chemistry, 212, 663–670. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27374582/.
- Instituto Nacional del Cáncer (2017). Acrilamida y el Riesgo de Cáncer. Consultado el 02 de junio de 2023. https://www.cancer.gov/espanol/cancer/causas-prevencion/riesgo/dieta/hoja-informativa-acrilamida.
- Ng, C. Y., Leong, X. F., Masbah, N., Adam, S. K., Kamisah, Y., & Jaarin, K. (2014). Heated vegetable oils and cardiovascular disease risk factors. Vascular Pharmacology, 61(1), 1–9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24632108/.
- Organización de Consumidores y Usuarios (2022, Octubre 26). Fritos con el aceite. Consultado el 02 de junio de 2023. https://www.ocu.org/alimentacion/aceite-oliva/informe/aceite-y-freidoras.
- Perumalla, R., & Subramanyam, R. (2016). Evaluation of the deleterious health effects of consumption of repeatedly heated vegetable oil. Toxicology reports, 3, 636–643. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28959587/.
