Schizofrenie bij kinderen: alles dat je moet weten

Schizofrenie bij kinderen is een psychische stoornis die agressief gedrag en plotselinge veranderingen in emoties kan veroorzaken. Hoe kun je dit probleem herkennen? Lees verder om erachter te komen.
Schizofrenie bij kinderen: alles dat je moet weten
Maricela Jiménez López

Geschreven en geverifieerd door de arts Maricela Jiménez López.

Laatste update: 06 maart, 2021

Heb je ooit gehoord over schizofrenie bij kinderen? Het is een zeldzame psychische aandoening waar experts nog veel over moeten onderzoeken en ontdekken. We weten echter wel dat het een levenslange behandeling vereist.

Schizofrenie is een chronische psychotische aandoening. Het heeft te maken met ernstige cognitieve tekorten, persoonlijkheidsstoornissen, hallucinaties en verlies van contact met de werkelijkheid. Vandaag zullen we meer uitleggen over deze ziekte bij kinderen.

Algemene feiten over schizofrenie bij kinderen

In de meeste gevallen treedt schizofrenie voor het eerst op tussen de leeftijd van 14 en 35 jaar. Dit blijkt uit onderzoek door een team van onderzoekers van het Henry Ford Health System (Engelse link). Het wordt als een vroeg begin beschouwd als het zich ontwikkelt tussen de 13 en 18 jaar. Onthoud dat de prognose niet goed is als het zich voor deze leeftijd openbaart.

Bij slechts 1 op de 10.000 kinderen wordt de diagnose schizofrenie gesteld in de kindertijd. Dit gegeven maakt dat schizofrenie bij kinderen een zeldzame maar gecompliceerde psychische aandoening is.

Alles wat je moet weten over schizofrenie bij kinderen

Er zijn enkele belangrijke feiten over schizofrenie bij kinderen die je wellicht wilt weten. We zullen hieronder de belangrijkste vragen omtrent deze aandoening beantwoorden.

Zijn hallucinaties het belangrijkste symptoom?

Ten eerste moeten we weten dat hallucinaties niet altijd een bevestiging zijn van schizofrenie bij kinderen. Hallucinaties kunnen ook te wijten zijn aan psychologisch trauma of aan bepaalde vormen van autisme.

Kinderen met schizofrenie hebben ook last van denkstoornissen en impulsief agressief gedrag. Daarnaast vertonen ze andere negatieve gedragingen zoals apathie en sociale terugtrekking.

Dit laatste kan ook worden verward met een depressieve gemoedstoestand. Om deze reden is een diagnose die rekening houdt met het hele plaatje zeer belangrijk.

Zijn er ook andere symptomen bij schizofrenie bij kinderen?

Een verdrietig kind

Symptomen van schizofrenie bij kinderen kunnen van kind tot kind verschillen. Ze hebben echter vaak invloed op hun gedachten, gedrag en emoties.

Over het algemeen omvatten de kenmerken van schizofrenie problemen die van invloed zijn op denken, gedrag en emoties van het kind. Wanen en hallucinaties komen vaak voor, evenals ongeorganiseerde spraak.

Helaas is deze ziekte in de vroege stadia moeilijk op te sporen en te diagnosticeren. Kinderen kunnen echter vertragingen ervaren bij het leren spreken en ook bij het kruipen en lopen. Ook kan er sprake zijn van ander atypisch motorisch gedrag zoals het schudden of schommelen van lichaamsdelen en zwaaien.

Later kunnen andere stoornissen zoals vreemd gedrag en gedragsstoornissen met familie en vrienden optreden. Slaapproblemen, prikkelbaarheid en gebrek aan motivatie zijn ook veelvoorkomende kenmerken.

Zijn schizofrene kinderen gewelddadig?

Een gewelddadige houding is een ander symptoom van schizofrenie bij kinderen. Er moet echter nog veel onderzoek gedaan worden naar deze aandoening op jonge leeftijd. In 2013 werd in het Mental Illness Journal een studie gepubliceerd die is gebaseerd op kinderen tussen de 4 en 15 jaar met problemen binnen het schizofrene spectrum (Engelse link).

Bij 72% van deze kinderen was er een voorgeschiedenis van gewelddadig gedrag, waarvan een derde opviel door zeer agressief gedrag. Er werden in sommige gevallen geen oorzaken gevonden voor deze gedragingen. Daarom wordt dit impulsieve geweld beschouwd als agressie van interne oorsprong.

Mogelijk ben je ook geïnteresseerd in:
Kinderen met autisme: 4 belangrijke oefeningen

Is de oorzaak van schizofrenie bij kinderen bekend?

Ongelukkig kind

De exacte oorzaak van schizofrenie bij kinderen is op dit moment onbekend. De genetische component kan echter een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling ervan.

De oorzaak van schizofrenie bij kinderen is nog onbekend, hoewel het dezelfde oorsprong zou kunnen hebben als bij volwassenen. Studies wijzen op genetische factoren en veranderingen in chemische processen in de hersenen (dopamine en glutamaat). Enkele factoren die het ontstaan van deze ziekte kunnen beïnvloeden zijn onder andere:

  • een familiegeschiedenis met deze ziekte.
  • consumptie van psychoactieve drugs.
  • een verzwakt immuunsysteem.
  • complicaties tijdens zwangerschap of bevalling.
  • verwekt worden door een oudere vader.

Is het risico op zelfmoord hoog bij schizofrene kinderen?

Het verhoogde risico op zelfmoord is een van de grootste angsten van patiënten en hun families, maar ook van artsen. Dit is erg belangrijk om in gedachten te houden, omdat uit statistieken blijkt dat 90% van de jongeren die zelfmoord plegen een psychische stoornis heeft.

Concreet gezegd zal 30% van de jonge mensen die aan schizofrenie lijden, ergens tijdens hun leven een zelfmoordpoging ondernemen. Daarom is monitoring en begeleiding vanaf jonge leeftijd essentieel.

Hoe is de behandeling voor schizofrenie bij kinderen?

Schizofrenie vereist een levenslange behandeling, ongeacht of het tijdens de kindertijd of op volwassen leeftijd is begonnen. Het belangrijkste is om zo snel mogelijk te beginnen om zowel psychotische episodes als de langetermijneffecten hiervan te verminderen.

Nu weet je iets meer over de symptomen en kenmerken van schizofrenie bij kinderen. Houd er rekening mee dat veel symptomen ook verband kunnen houden met andere psychische stoornissen. Daarom kan alleen een arts een definitieve diagnose stellen en een geschikt en gepersonaliseerd behandelplan opstellen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • McClellan, J., & Stock, S. (2013). Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with schizophrenia. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2013.02.008
  • Driver, D. I., Gogtay, N., & Rapoport, J. L. (2013). Childhood Onset Schizophrenia and Early Onset Schizophrenia Spectrum Disorders. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America. https://doi.org/10.1016/j.chc.2013.04.001
  • Charles Schulz, S., & Goerke, D. (2016). Schizophrenia in children and adolescents. In The Medical Basis of Psychiatry: Fourth Edition. https://doi.org/10.1007/978-1-4939-2528-5_22
  • Read, J., Van Os, J., Morrison, A. P., & Ross, C. A. (2005). Childhood trauma, psychosis and schizophrenia: A literature review with theoretical and clinical implications. Acta Psychiatrica Scandinavica. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.2005.00634.x
  • Ross, R. G., Maximon, J., Kusumi, J., & Lurie, S. (2013). Violence in childhood-onset schizophrenia. Mental illness.
  • Stevens, J. R., Prince, J. B., Prager, L. M., & Stern, T. A. (2014). Psychotic disorders in children and adolescents: a primer on contemporary evaluation and management. The primary care companion for CNS disorders, 16(2).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.