Hoe besmettelijk is bronchitis precies?

Bronchitis komt zowel in een acute als chronische vorm voor. Afhankelijk van het ziektebeeld kan het besmettelijk of niet-besmettelijk zijn.

Bronchitis is een pathologie die besmettelijk kan zijn. Het belangrijkste kenmerk is de ontsteking van de luchtwegen. Het gebeurt wanneer de bronchiën van de longen ontstoken raken door infectie of om andere redenen, zoals langdurig roken of het inademen van giftige gassen en stof.

Er zijn twee soorten bronchitis: chronisch en acuut. Volgens epidemiologische studies (Spaanse link) kan de eerste, van langdurige en complexe aard, tot 11% van de bevolking tussen de 20 en 70 jaar treffen. Het is daarom normaal om je af te vragen of bronchitis besmettelijk is. Lees verder om erachter te komen.

Soorten bronchitis

Om de bovenstaande vraag te beantwoorden, moeten we in detail de twee soorten bronchitis beschrijven die mensen kunnen ontwikkelen. Kort gezegd is acute bronchitis besmettelijk, maar chronische bronchitis niet. Deze verklaring vereist een lange lijst met nuances om rekening mee te houden, dus lees verder.

Acute bronchitis

Volgens Medicina de Urgencias, een bibliografische bron (Spaanse link), raadplegen meer dan 10 miljoen mensen een arts vanwege deze aandoening. Zo kan men dus zeggen dat het een relatief veel voorkomende pathologie is.

Bij acute bronchitis ontstaat 10% van de gevallen door de bacterie Streptococcus. Zoals door andere gespecialiseerde bronnen wordt genoemd (Spaanse link) zijn de infectieuze veroorzakers in 90% van de gevallen virussen:

• Adenovirus
• Influenza
• Para-influenza
• RSV
• Rhinovirus
• Bocavirus
• Coxsackie
• Herpes simplex

Zoals je wellicht weet is deze pathologie nogal besmettelijk van aard. Volgens de reeds aangehaalde referenties volgt acute bronchitis een seizoenspatroon vanwege de associatie met virale infecties.

Dat wil zeggen, ze komen veel vaker tijdens de wintermaanden voor, aangezien koude en droge klimaten direct verband houden met een hogere virale transmissie.

Neem bijvoorbeeld het griepvirus, het lijkt een fundamentele reproductieve R0-waarde te hebben van rond de 1,3 (volgens de New York Times –  Spaanse link). Dit betekent dat een besmet iemand de ziekte gemiddeld aan 1,3 mensen doorgeeft.

Acute bronchitis is dus aan dit soort epidemiologische parameters onderhevig. Volgens de Mayo Clinic (Spaanse link) kunnen de symptomen van acute bronchitis worden samengevat als:

• Hoest vanuit de borst
• Vermoeidheid
• Moeite met ademhalen
• Lichte koorts en koude rillingen
• Beklemmend gevoel op de borst

Merk op dat deze variant van bronchitis van voorbijgaande aard is. De klachten verdwijnen na tot 14 dagen nadat de eerste symptomen zijn opgetreden.

Ondanks dat het met pathogenen verband houdt, kan acute bronchitis ook als gevolg van niet-infectieuze processen optreden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan allergieën, aspiraties of gastro-oesofageale reflux. Dat is de reden dat niet alle gevallen van acute bronchitis besmettelijk zijn, maar de meeste wel.

Chronische bronchitis is besmettelijk

Het belangrijkste kenmerk van deze langdurige pathologie is terugkerende ontsteking van de luchtwegen met secundaire schade. Zoals het National Heart, Lung and Blood Institute (Spaanse link) uitlegt, is er sprake van continu hoesten dat gedurende enkele maanden aanhoudt. Het is bovendien repetitief, omdat het twee of meer opeenvolgende jaren terug kan komen.

Dit type bronchitis heeft niets met ziekteverwekkers te maken. Bronnen zoals de Mayo Clinic beweren dat tot 75% van de gevallen met het roken van tabak te maken heeft.

Andere risicofactoren kunnen astma, cystische fibrose, leeftijd of genetische aanleg zijn. Het maakt ook vaak deel uit van problemen die gepaard gaan met een ernstige aandoening die chronische obstructieve longziekte (COPD) wordt genoemd (Spaanse link).

Volgens de Amerikaanse National Library of Medicine (Spaanse link) zijn de symptomen van chronische bronchitis ernstiger en langduriger dan die van de acute variant. Er is onder andere sprake van:

• Een aanhoudende, frequente en langdurige hoest op de borst.
• Piepende ademhaling (een fluitend of gierend geluid tijdens het ademen).
• Kortademigheid, vooral tijdens lichamelijke inspanning.
• Druk op de borst.

Ondanks het feit dat deze pathologie meestal door niet-infectieuze veroorzakers ontstaat, is dit niet altijd het geval. Dit type bronchitis kan ook door micro-organismen worden veroorzaakt zoals:

• Streptococcus pneumoniae
• Haemophilus influenza
• Moraxella catarrhalis
• Mycoplasma pneumoniae

Dit risico op een extra complicatie door luchtweginfecties doet zich voornamelijk voor bij patiënten die tracheostomieën hebben ondergaan of bij patiënten met immunosuppressie (Spaanse link).

Hoe bronchitis te voorkomen?

Om de vraag te beantwoorden of bronchitis besmettelijk is of niet: de acute variant is meestal besmettelijk van aard, de chronische niet. De preventiemiddelen zijn daarom afhankelijk van het type aandoening waartegen je je probeert te beschermen.

In ieder geval heeft de Mayo Clinic (Spaanse link) een aantal algemene overwegingen op een rijtje gezet om rekening mee te houden. Een aantal daarvan zijn onder andere:

• Vermijd nauw contact met mensen met griep of andere aandoeningen van de luchtwegen. Virussen verplaatsen zich via speekselmicrodeeltjes die tijdens hoesten en niezen worden uitgescheiden.
• Was je handen regelmatig met zeep, vooral in de winter en in periodes met een hoog epidemiologisch risico.
• Raak je ogen, neus en mond niet aan zonder eerst je handen te wassen.
• Haal een griepprik, vooral als je in een risicogroep valt, zoals ouder zijn dan 65 jaar (Spaanse link).

Zoals je kunt zien, zijn deze maatregelen gericht op de preventie van acute bronchitis, aangezien deze variant een groter besmettelijk karakter heeft. Op dit punt moet het duidelijk zijn dat niet-roken de beste maatregel is om chronische bronchitis te voorkomen.

Is bronchitis besmettelijk?

Ondanks wat veel mensen denken, verschillen de twee soorten bronchitis niet op basis van de oorzaak, maar eerder door de duur van de ontsteking van de bronchiën.

Dat is de reden dat niet alle acute gevallen aan pathogenen te wijten zijn, noch zijn alle chronische gevallen aan roken te wijten. Er zijn namelijk uitzonderingen. Typische griepvirussen zijn echter over het algemeen een vorm van de acute versie.

Raadpleeg altijd een arts als je een hoest op de borst hebt die langer dan twee weken aanhoudt. De reden hiervoor is dat het een vorm van bronchitis of een andere ziekte van de bovenste luchtwegen kan zijn.