Diagnose en behandeling van oculaire toxoplasmose

Oculaire toxoplasmose kan leiden tot wazig zicht, gevoeligheid voor licht en pijn in de oogbollen. Het diagnosticeren ervan kan echter complex zijn en we zullen in het artikel van vandaag uitleggen waarom.

Oculaire toxoplasmose is een ziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet genaamd Toxoplasma gondii. Het is een veelvoorkomende infectie die ongeveer 500 miljoen mensen over de hele wereld treft. Lang niet alle geïnfecteerden ontwikkelen echter deze specifieke pathologie die alleen de ogen treft.

Mensen met symptomen of de gevolgen van oculaire toxoplasmose ervaren hebben ofwel een verzwakt immuunsysteem of hebben de infectie opgelopen voor de geboorte, in de baarmoeder van hun moeder. Helaas is de vervorming van het oog vaak moeilijk te detecteren en leidt vaak tot wazig zicht en zelfs blindheid.

Wat is oculaire toxoplasmose?

Om oculaire toxoplasmose te begrijpen, moeten we eerst uitleggen hoe deze parasitaire infectie optreedt. Toxoplasma gondii vermenigvuldigt zich en nestelt zich in het lichaam van katten. Vervolgens worden de eitjes uitgescheiden wanneer ze hun behoefte doen.

Dit is echter slechts een van de vormen van besmetting. De meeste mensen raken echter besmet omdat het ook vaak aanwezig is in voedsel. Wanneer een besmet, ongekookt product wordt ingenomen, kan de infectie worden opgelopen. Denk daarbij aan producten zoals:

• fruit
• groenten
• vlees
• zuivelproducten zoals melk
• water

Een andere manier om de infectie op te lopen, is tijdens de zwangerschap. Wanneer een zwangere vrouw voor het eerst in contact komt met toxoplasma, kan het de placenta passeren en zo de baby bereiken (Spaanse link).

Deze laatste manier van besmetting wordt het meest geassocieerd met oculaire toxoplasmose. De schade die bij de foetus optreedt kan zwaar of minder ernstig zijn.

Dit is onder andere afhankelijk van in welke maand de zwangerschap zich bevindt waarop de besmetting plaatsvindt. In het eerste trimester wordt het geassocieerd met het hoogste risico op misvormingen en complicaties.

Het ziekteverloop van oculaire toxoplasmose

De infectie verloopt in het begin meestal asymptomatisch. Er kan echter reactivering optreden na een bepaalde periode, wat zou kunnen leiden tot oogletsel. Dit letsel veroorzaakt vervolgens een litteken dat gewoonlijk onopgemerkt blijft.

Nadat de infectie opnieuw wordt geactiveerd, beginnen de specifieke symptomen van oculaire toxoplasmose te verschijnen. Dit gebeurt wanneer de parasiet zich in het netvlies nestelt.

Dit is het deel van het oog dat de interpretatie van beelden en het gezichtsvermogen mogelijk maakt (Engelse link). Het netvlies raakt daardoor ontstoken en dit proces noemt men ook wel retinitis. Hierdoor wordt het gezichtsvermogen aangetast.

Een studie van een Society of Ophthalmology (Spaanse link) stelt dat terugkerende oculaire toxoplasmose de meestvoorkomende vorm is. Het kan echter ook voorkomen bij AIDS of bij continue behandeling met corticosteroïden of immunosuppressiva.

Diagnose

De diagnose van oculaire toxoplasmose kan erg complex zijn en artsen moeten het op een klinische basis evalueren. Dat wil zeggen dat ze de laesies in het oog moeten observeren. Dit komt omdat de beschikbare tests alleen kunnen bevestigen of iemand in contact is geweest met de parasiet of niet.

Serologieën, die ons in staat stellen om te zien of er antistoffen tegen de infectie zijn, geven bijvoorbeeld alleen aan of die persoon ooit de infectie heeft gehad. Zoals we echter hierboven al vermeldden, treft oculaire toxoplasmose slechts een klein deel van de mensen die deze besmetting heeft opgelopen.

Wat een oogarts kan waarnemen is een focale laesie van het netvlies samen met een litteken dat ook het vaatvlies aantast (Spaanse link). Het vaatvlies noemt men ook de choroidea en is een membraan dat deel uitmaakt van het oog.

Laboratoriumtests kunnen de diagnose helpen sturen, maar bevestigen deze niet. Het is belangrijk dat een grondig oogonderzoek wordt uitgevoerd. Tevens moet dit worden uitgevoerd door een vakman die gespecialiseerd is in het onderwerp, zodat minimale tekenen van aanwezigheid niet worden gemist.

Behandeling van oculaire toxoplasmose

Oculaire toxoplasmose veroorzaakt wazig zien, oogpijn en lichtgevoeligheid. In sommige gevallen kan het zelfs blindheid veroorzaken. Helaas is er nog steeds geen behandeling om eventuele beschadigingen ongedaan te maken.

De voorgeschreven medicijnen (Spaanse link) helpen zowel de omvang van schade aan het netvlies als verdere recidieven te voorkomen. Het voorkomt dat de parasiet zich vermenigvuldigt en verspreidt door een combinatie van antiparasitaire middelen zoals pyrimethamine en sulfadiazine.

Bovendien voegen ze vaak methylprednison aan deze combinatie toe, een corticosteroïde die ontstekingen helpt verminderen. Daarnaast worden foliumzuursupplementen voorgeschreven om de bijwerkingen van pyrimethamine te voorkomen.

Voorkomen is beter dan genezen

De meest effectieve manier om oculaire toxoplasmose te voorkomen is door goede preventieve maatregelen te nemen. Artsen raden aan om al het voedsel goed te verhitten om besmetting met deze parasiet te voorkomen.

Bovendien moet er bij zwangere vrouwen grote nadruk worden gelegd op de juiste hygiënemaatregelen als er katten in huis zijn. In het bijzonder gaat het dan om het reinigen van de kattenbak.

Houd er ten slotte rekening mee dat je zo snel mogelijk een arts moet raadplegen als je symptomen opmerkt. Het snel opsporen van beschadigingen kan helpen voorkomen dat oog nog meer littekenweefsel aanmaakt.