De oorzaken van urineweginfecties
Om te begrijpen wat de oorzaken van urineweginfecties zijn, is het belangrijk om eerst te definiëren wat dit type infectie is. Daarnaast is het essentieel om te begrijpen wat de factoren zijn die een rol spelen.
Een urineweginfectie is een infectie die in elk deel van het urinestelsel kan voorkomen. Dit omvat dus de volgende onderdelen:
- de plasbuis
- blaas
- urineleiders
- de nieren
Het is een vrij veel voorkomende infectie. In dit verband wordt geschat dat tot 50% van de vrouwen tijdens hun leven er minstens één keer last van heeft gehad. Dit leidt dus tot veel bezoeken aan de arts voor urinewegklachten, met name bij gezondheidsdiensten die veel vrouwelijke patiënten zien.
Om te kunnen begrijpen waarom urineweginfecties optreden, moeten we eerst verduidelijken dat hun oorsprong bacterieel is. Deze micro-organismen komen het lichaam in via de urinebuis en installeren zichzelf in een van de urinewegen. Wanneer ze zich vermeerderen kunnen ze symptomen veroorzaken.
De symptomen van urineweginfecties per locatie
Voordat we ons verdiepen in waardoor urineweginfecties veroorzaakt worden, zullen we het eerst over de symptomen hebben. We weten dat de symptomen die ze veroorzaken variëren afhankelijk van de locatie in het urinestelsel.
Wanneer de infectie in de nieren zit, dan wordt dit pyelonefritis genoemd. Dit klinische beeld is het gevaarlijkst, omdat het zich met hoge koorts, braken en rugpijn kan manifesteren.
Aan de andere kant is cystitis een infectie van de blaas. Dit is de meest voorkomende klinische vorm. De belangrijkste symptomen zijn een brandend gevoel bij het urineren en herhaaldelijk plassen. Sommige patiënten kunnen zelfs last hebben van pijn in de onderbuik.
Tot slot is er urethritis, dat is de urineweginfectie die zich in de plasbuis bevindt. Het manifesteert zich voornamelijk met een urethrale afscheiding die vaak met seksueel overdraagbare aandoeningen wordt verward. Dit maakt het essentieel om de diagnose met aanvullende methoden te verduidelijken.
De oorzaken van urineweginfecties: risicofactoren
Het is belangrijk om de risicofactoren voor deze aandoening te benoemen. Dit zijn situaties of kenmerken die, indien aanwezig, het ontstaan van deze infectie waarschijnlijker maken.
Het betekent niet dat het hebben van een van deze risicofactoren een voorwaarde is voor een urineweginfectie. Ze kunnen echter hierdoor wel sneller verschijnen. Het risico op een urineweginfectie wordt verhoogd door:
- Vrouw zijn. Vrouwen zijn vatbaarder voor urineweginfecties. Hun kortere plasbuis vergemakkelijkt het binnenkomen van bacteriën van buitenaf.
- Seksuele activiteit. In het stadium van actieve seksualiteit kunnen vrouwen last hebben van door seks veroorzaakte cystitis. Dit is een vrij algemeen klinisch beeld.
- Menopauze. Wanneer een vrouw stopt met menstrueren, dalen haar oestrogeenspiegels. Aangezien ze minder oestrogeen heeft, droogt haar slijmvlies uit. Dat geldt ook voor het slijmvlies van de urinewegen. Die droogte bevordert de groei van bacteriën.
- Obstructies. Als de urinewegen door welke oorzaak dan ook wordt geblokkeerd, dan kunnen de bacteriën zich daar voortplanten. Denk hierbij onder andere aan nierstenen, prostaathypertrofie bij mannen en het gebruik van katheters om medische redenen.
Oorzaken van urineweginfecties per locatie
Zoals we hierboven vermeldden, kan een urineweginfectie het bovenste of onderste deel van het urinestelsel beïnvloeden. Afhankelijk van de locatie zullen bepaalde oorzaken vaker of juist minder vaak voorkomen dan andere.
- De belangrijkste oorzaak van pyelonefritis is de groei van bacteriën uit de blaas. Het klinische beeld begint meestal als cystitis (blaasontsteking) die niet goed behandeld is.
- De meeste gevallen van cystitis worden door Escherichia coli veroorzaakt. Hoewel andere bacteriën ook cystitis kunnen veroorzaken, zijn het geïsoleerde gevallen die niet vaak voorkomen. Lees hier een Spaans artikel over bacteriën.
- Aan de andere kant heeft een infectie van de plasbuis een andere reeks oorzaken. Escherichia coli is niet de enige sterbacterie van urethritis. De nabijheid van de plasbuis en de vagina bij vrouwen zorgt ervoor dat micro-organismen, zoals chlamydia en mycoplasma, andere oorzaken van deze infectie zijn.
Urineweginfecties en je leeftijd
Tot slot kun je ook analyseren waarom urineweginfecties optreden, afhankelijk van de leeftijd van de patiënt. Op verschillende leeftijden zijn sommige oorzaken waarschijnlijker en andere niet meer:
- Bij jonge vrouwen gaat een cystitis vaak samen met het beoefenen van seks.
- Tijdens de menopauze hebben vrouwen die gestopt zijn met menstrueren urineweginfecties vanwege lagere oestrogeenspiegels.
- Daarnaast hebben mannen ouder dan 40 een verhoogd risico op prostaathypertrofie. Een vergrote prostaat belemmert de urinestroom en bevordert infecties.
- Tot slot is bij ouderen een ziekenhuisopname een risicofactor. Dit komt, omdat ziekenhuisopnames vaak gepaard gaan met de plaatsing van een urinekatheter .
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Andreu, Antonia, et al. “Diagnóstico microbiológico de las infecciones del tracto urinario.” Enfermedades Infecciosas y Microbiología Clínica 29.1 (2011): 52-57.
- Jiménez, J. F., E. Broseta, and M. Gobernado. “Infección urinaria.” Actas Urol Esp 26.7 (2002): 563-573.
- Durán, Ana María Guzmán, and Andrés Valdivieso Dávila. “Infección urinaria: diagnóstico y tratamiento.” ARS MEDICA Revista de Ciencias Médicas 26.3 (2018).