Xanthelasma: een wit vlekje rondom de ogen

Xanthelasma zijn niet alleen problematisch omdat de kleine gele bultjes onaantrekkelijk zijn, maar ook omdat ze erop wijzen dat er sprake is van een te hoog cholesterolgehalte dat uiteindelijk kan leiden tot cardiovasculaire problemen.
Xanthelasma: een wit vlekje rondom de ogen
Maricela Jiménez López

Geschreven en geverifieerd door de arts Maricela Jiménez López.

Laatste update: 04 oktober, 2018

Het is heel goed mogelijk dat je nog nooit van de term xanthelasma gehoord hebt. Dat is een klein, geel vlekje dat op en rondom de oogleden verschijnt. Maar wanneer je deze vlekjes niet behandelt, kunnen ze uitgroeien tot goedaardige tumoren.

Wanneer iemand een van deze bultjes op zijn gezicht ontdekt, dan is hij hier doorgaans erg verbaasd over. Veel mensen denken dat deze bultjes een gevolg zijn van huidveroudering of de schadelijke effecten van de zon. Sommige vrouwen gaan zelfs denken dat het gewoon onzuiverheden zijn. Daarom proberen ze vruchteloos make-up te gebruiken om ze te verbergen.

In eerste instantie gaat het over een klein vlekje, maar deze vlekjes zullen langzaamaan veranderen in kleine bultjes. In sommige gevallen kunnen het zelfs vrij grote bultjes worden. Daarvoor moet je dan een operatie ondergaan.

In dit artikel leggen we de oorzaak uit van deze vlekjes. Daarnaast vertellen we je ook wat je het beste kunt doen wanneer je deze vlekjes aantreft op je eigen gezicht.

Xanthelasma en cholesterol

Hierboven lichtten we al het tipje van de sluier op: deze vlekjes hebben een verband met je cholesterolgehalte. Deze kleine goedaardige tumoren zijn namelijk gewoon cholesterolophopingen.

Als je deze vlekjes ziet is dat dus een duidelijk teken dat er iets mis is in je lichaam.

Naast op het gezicht kunnen xanthelasmata zich ook voordoen op andere delen van het lichaam. Zo hebben veel mensen er ook last van op hun knieën, handen of voeten. In dat geval noemen dokters de vlekjes ‘xanthomen.’

Cholesterol

Zijn xanthelasmata gevaarlijk?

Zoals eerder vermeld zijn deze vlekjes goedaardig. Ze brengen echter wel een hoog cholesterolgehalte aan het licht.

  • De vlekjes zijn niet verbonden aan bepaalde vormen van huidkanker.
  • Als de directe oorzaak echter een te hoog cholesterolgehalte is, dan kan dit probleem inderdaad gevaarlijk worden.
  • Daarom is het noodzakelijk – zelfs van essentieel belang – om je dokter te raadplegen. Hij kan immers je cholesterolgehalte meten en een dieet kan voorschrijven om je cholesterol op natuurlijke wijze te verlagen.
  • Hoewel een xanthelasma dus niet dodelijk is, is de oorzaak ervan op zichzelf wel vrij gevaarlijk.
  • De kans op hartziekte kan vergroten bij hartpatiënten.

Een xanthelasma kan zich op zowel één of beide ogen voordoen.Deze gelige of witte vlekjes bevinden zich in de bovenste huidlagen. Daarom tasten ze de beweeglijkheid van het oog zelf en het gezichtsvermogen gelukkig niet aan.

Een xanthelasma kan ook het gevolg zijn van andere huidaandoeningen

Dermatologen geven aan dat deze kleine vlekjes of bultjes niet altijd verbonden hoeven te zijn aan een hoog cholesterolgehalte. Er bestaat namelijk ook een kleine kans dat dat je aan xanthogranulomatose lijdt.

  • Dit is een aandoening waarbij er zich in de dermis vet ophoopt. Het komt vaak voor dat er bij mensen die last hebben van deze aandoening sprake is van stevige, vettige knobbeltjes onder de huid, zowel rondom de ogen als op de benen.
  • Het is echter wel belangrijk om aan te geven dat xanthogranulomatose een zeer zeldzame aandoening is.

Hoe worden xanthelasmata behandeld?

Zoals we eerder in dit artikel ook al aangaven, is het allereerst belangrijk om een afspraak te maken bij de dokter om de oorzaak van het probleem te achterhalen. Aangezien de voornaamste oorzaak van dit huidprobleem een hoog cholesterolgehalte is, is het zeer belangrijk om de juiste behandeling toe te passen.

Daarna kun je proberen om de zichtbaarheid van de vlekjes te behandelen. Vergeet namelijk niet dat xanthelasmata de uitstraling van je gezicht beïnvloeden en vrij onaantrekkelijk zijn.

Xanthelasma

Er bestaan meerdere manieren om dit probleem te behandelen. Je dermatoloog zal in staat zijn te bepalen welke optie in jouw geval het beste is.

Operatie

Operatie is de meest voorkomende vorm van behandeling, vanwege de aanzienlijke grootte die sommige van deze vetophopingen kunnen bereiken. Vergeet echter niet dat een operatieve ingreep vaak ook een litteken achterlaat. De huid onder je oogleden of onder je ogen is zeer kwetsbaar, waardoor littekens hier makkelijker vormen.

CO2-laserbehandeling en peeling met trichloorazijnzuur

Deze techniek verkleint de kans op littekenvorming. Het enige wat er van deze behandeling kan overblijven, is een lichte verkleuring van de huid, vanwege de kleine brandwondjes die het veroorzaakt.

Nd:YAG-laser

Ook dit is een alternatief voor operatieve ingrepen waarbij gebruikt wordt gemaakt van een laser om de laesies kleiner te maken of volledig te elimineren.

In dit geval wordt je voor de behandeling plaatselijk verdoofd en is de herstelperiode doorgaans zeer kort. In de meest ernstige gevallen zijn er echter huidtransplantaties nodig om de huid rondom de ogen te herstellen.

Hart

Operaties of laserbehandelingen zijn geen oplossingen voor dit probleem

Ter conclusie zullen we nogmaals herhalen dat xanthelasmata goedaardige tumoren zijn die met behulp van de juiste ingrepen kunnen worden verwijderd. Het is echter wel belangrijk om daarnaast goed voor je gezondheid te zorgen en je cholesterolgehalte in de gaten houdt.

Verschillende studies tonen immers aan dat veel mensen last krijgen van hartproblemen nadat ze een xanthelasma zien verschijnen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Blanco Mateos, G. (2005). Xantogranulomatosis orbitaria . Archivos de La Sociedad Española de Oftalmología . scieloes .
  • Gervilla Caño, J., & Soler González, J. (2008). Xantelasmas. FMC Formacion Medica Continuada En Atencion Primaria. https://doi.org/10.1016/S1134-2072(08)70802-8
  • Christoffersen, M., Frikke-Schmidt, R., Schnohr, P., Jensen, G. B., Nordestgaard, B. G., & Tybjærg-Hansen, A. (2011). Xanthelasmata, arcus corneae, and ischaemic vascular disease and death in general population: Prospective cohort study. BMJ (Online). https://doi.org/10.1136/bmj.d5497

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.