Protopic: een zalf voor atopische dermatitis

Protopic is een zalf dat matig tot ernstige atopische dermatitis behandelt bij volwassenen die niet goed reageren op andere behandelingen.
Protopic: een zalf voor atopische dermatitis

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Protopic is een zalf die je plaatselijk aanbrengt als behandeling bij bepaalde huidaandoeningen. Het werkzame bestanddeel in deze zalf is tacrolimus. Dit is een immuunmodulerend middel.

Deze zalf wordt gebruikt voor de behandeling van matige tot ernstige atopische dermatitis bij volwassenen. Het wordt met name gebruikt bij mensen die niet goed reageren of intolerant zijn voor andere geneesmiddelen die deze aandoening behandelen.

Wat is Protopic?

Dit geneesmiddel kan opflakkeringen van atopische dermatitis zowel bij volwassenen als bij kinderen ouder dan 2 jaar te behandelen en voorkomen. Er zijn twee verschillende soorten concentraties verkrijgbaar:

  • Tacrolimus 0,03%: kan worden gebruikt bij alle patiënten ouder dan 2 jaar.
  • Tacrolimus 0,01%: alleen gebruikt bij volwassenen ouder dan 16 jaar.

Als Protopic als onderhoudsbehandeling wordt gebruikt, kan het patiënten helpen die vier of meer uitbraken per jaar hebben. In deze gevallen gebruik je het maximaal zes weken twee keer per dag.

Hoe werkt tacrolimus?

Protopic zalf voor atopische dermatitis

Onderzoekers weten niet precies hoe tacrolimus werkt. De werkzame stof in Protopic is echter een immunomodulator, wat betekent dat het inwerkt op het immuunsysteem. Wanneer iemand atopische dermatitis heeft, reageert het immuunsysteem overdreven, waardoor de kenmerkende symptomen van deze aandoening ontstaan. Enkele van deze symptomen zijn:

  • Ontsteking van de huid.
  • Rood worden van de huid.
  • Droge huid.
  • Jeuk.

Tacrolimus vermindert de activiteit van het immuunsysteem, wat helpt bij het verlichten van ontsteking en jeuk. De meest voorkomende bijwerkingen zijn een branderig gevoel en jeuk waar je het hebt aangebracht. Als je overgevoelig bent voor dit actieve ingrediënt, wordt het niet aanbevolen om te gebruiken.

Onderzoeken naar de werking van Protopic

Er zijn zes hoofdstudies (Engelse link) waarin wordt gekeken naar het gebruik van Protopic voor de behandeling van opflakkeringen van atopische dermatitis. Ze werden uitgevoerd met 1202 patiënten ouder dan 16 jaar en met 1535 patiënten van 2 tot 16 jaar. In alle gevallen hadden de patiënten gereageerd op een eerdere behandeling met Protopic die ongeveer zes weken duurde.

  • In deze onderzoeken vergeleek men Protopic met een placebo of hydrocortison. Ze beoordeelden voornamelijk de werkzaamheid van Protopic op basis van de verbetering van eczeem aan het einde van de onderzoeken, na 3 of 12 weken.
  • Een ander punt waarop de onderzoeken zich richtten was het aantal uitbraken dat patiënten gedurende een jaar ondervonden bij het gebruik van dit medicijn of een placebo.

Voordelen van tacrolimus volgens deze onderzoeken

Bij de behandeling van opflakkeringen was Protopic werkzamer dan hydrocortison. Ook was het bij onderhoudsbehandeling nuttiger dan een placebo bij het verminderen van het aantal opflakkeringen per jaar. In het onderzoek kregen patiënten die tacrolimus gebruikten gemiddeld één opflakkering per jaar. Degenen die placebo’s gebruikten, hadden echter drie uitbraken per jaar.

Hoe breng je Protopic aan?

Huidverzorging is belangrijk

Om dit medicijn aan te brengen, moet je de zalf in een dunne laag uitsmeren op de gebieden die je wilt behandelen (Spaanse link). Je kunt het op bijna elk onderdeel van je lichaam aanbrengen, inclusief het gezicht en de hals. Daarnaast kun je het ook op ellebogen en knieën gebruiken.

Je mag het echter niet in de neus, mond of bij de ogen aanbrengen. Je moet ook voorkomen dat je het gebied dat je behandelt bedekt met verband of strakke kleding. Als je het na een bad gaat aanbrengen, zorg er dan voor dat je huid helemaal droog is.

Toepassing bij kinderen

Zoals we al zeiden, kun je het gebruiken bij kinderen met atopische dermatitis die ouder dan 2 jaar zijn. In dit geval kan je de 0,03% zalf maximaal drie weken tweemaal per dag gebruiken. Breng het daarna eenmaal per dag aan op de aangetaste huid totdat het eczeem verdwijnt (Spaanse link).

Volwassenen

Personen ouder dan 16 jaar worden als volwassenen beschouwd en bij deze patiënten kunnen beide concentraties gebruikt worden. Over het algemeen wordt de behandeling met Protopic 0,1% tweemaal per dag gestart totdat het eczeem verdwijnt. Meestal is er een verbetering te zien na de eerste week van de behandeling.

Conclusie

Protopic kan helpen bij de behandeling van terugkerende of ernstige opflakkeringen van atopische dermatitis. Je kunt het echter ook gebruiken om deze te voorkomen. Je mag het echter nooit zonder recept gebruiken. Als je tijdens het gebruik bijwerkingen ervaart, neem dan onmiddellijk contact op met je arts.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Lazarus, M. C., & Kerdel, F. A. (2002). Topical tacrolimus Protopic®. Drugs of Today. https://doi.org/10.1358/dot.2002.38.1.677132

  • Kapp, A., Allen, B. R., & Reitamo, S. (2003). Atopic dermatitis management with tacrolimus ointment (Protopic®). In Journal of Dermatological Treatment. https://doi.org/10.1080/1361241031002375

  • Wong, W. R., Tsai, H. J., & Hong, H. S. (2003). Efficacy and safety of topically applied tacrolimus ointment in patients with moderate to severe atopic dermatitis. Chang Gung Medical Journal.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.