Leer meer over slikstoornissen

Slikstoornissen manifesteren zich meestal met pijn of slikproblemen. In dit artikel leggen we meer uit over slikstoornissen en hoe je deze kunt detecteren.

Slikstoornissen veranderen de manier waarop voedsel van de mond naar de maag wordt verplaatst. Ze kunnen een groot aantal verschillende aandoeningen omvatten. Wat ze echter gemeen hebben, is dat ze het slikproces beïnvloeden.

Deze aandoeningen kunnen, behalve dat ze een verschillende oorsprong hebben, ook tot uiting komen met verschillende symptomen. Soms is het duidelijk dat er een slikprobleem is, bijvoorbeeld als iemand niet goed kan slikken. In andere gevallen treden er echter een of meer complicaties op door het niet goed kunnen eten en is degene die eraan lijdt zich niet bewust van het probleem.

Helaas komen slikstoornissen vrij vaak voor. Ze treffen vooral ouderen en kunnen zelfs ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals ondervoeding, longontsteking en uitdroging. In dit artikel leggen we alles uit wat je over slikstoornissen moet weten.

Het slikproces

Het doel van slikken is om het voedsel dat we eten van de mond naar de maag te verplaatsen om ze vervolgens te verteren. Slikken is een complex proces waarbij verschillende spieren bij betrokken zijn. Het gaat hierbij om de spieren van:

• de mond
• de keelholte
• het strottenhoofd
• de slokdarm

Naast de spieren nemen ook verschillende zenuwen deel aan dit proces. Ze verzorgen de coördinatie van de bewegingen van de spieren die slikken mogelijk maken. De slikbeweging is verdeeld in drie fasen. We zullen hier nader op ingaan.

De orale fase bestaat uit het kauwen van voedsel. Hierdoor kan het lichaam een bolus vormen die vervolgens verplaatst wordt naar de keelholte. Eenmaal daar begint de tweede fase.

In de tweede fase, de faryngeale fase, is vooral de coördinatie tussen de spieren die we eerder noemden belangrijk. Dit komt omdat dit samenspel voorkomt dat voedsel in de luchtpijp terechtkomt, omdat dit ademhalingsproblemen en zelfs verstikking kan veroorzaken. Tot dusverre is slikken een willekeurige handeling: je stuurt de spieren bewust aan.

Dan komt de derde fase, de slokdarmfase. De werking van de spieren zorgt ervoor dat de bolus uiteindelijk de slokdarm bereikt nadat de spieren en het strottenklepje hebben voorkomen dat deze in de luchtwegen belandt. De spieren voorkomen dat de bolus terugkeert naar de neus.

Eenmaal in de slokdarmfase bereikt de bolus via de slokdarm de maag dankzij de peristaltiek van de slokdarm. Dit proces bestaat uit een reeks onwillekeurige spiersamentrekkingen en het ontspannen van de spieren waardoor voedsel in de maag terechtkomt.

Slikstoornissen

Zoals we hierboven al vermeldden, worden slikstoornissen veroorzaakt door een verscheidenheid aan problemen waarvan het enige gemeenschappelijke kenmerk is dat ze dit proces beïnvloeden. Met andere woorden, ze kunnen een verschillende oorsprong hebben en verschillende symptomen veroorzaken.

De meeste slikstoornissen veroorzaken echter dysfagie, dat moeite met slikken betekent. Het veroorzaakt het gevoel dat het voedsel niet verder gaat of dat het ergens in de slokdarm stopt.

Naar schatting heeft bijna 15% van de mensen boven de 50 in meer of mindere mate last van dysfagie. Het is ook een van de belangrijkste symptomen van een tumor in de slokdarm of keelholte. Daarom moet de arts dit probleem onderzoeken als het snel verergert.

Slikstoornissen kunnen zich ook manifesteren met symptomen zoals nasale regurgitatie of zuigkracht, zoals hoesten en verslikken. Soms wordt het voedsel dat net is doorgeslikt onmiddellijk weer uitgeworpen.

Andere symptomen van slikstoornissen

Een ander symptoom dat zich meestal met deze aandoeningen manifesteert, is pijn bij het slikken. De medische term hiervoor is odynofagie. Het manifesteert zich over het algemeen als gevolg van een verwonding of beschadiging in de keelholte of slokdarm. Dit komt vaak voor bij bepaalde infecties.

Het is echter belangrijk om te weten dat niet alle slikstoornissen zich symptomatisch manifesteren. Zoals we hierboven al vermeldden, zijn soms alleen de complicaties te zien die het gevolg zijn van veranderingen in dit proces.

Ademhalingscomplicaties komen bijvoorbeeld veel voor, omdat de bolus de luchtwegen binnendringt in plaats van naar de maag te gaan. Dit gaat vaak gepaard met infecties zoals een longontsteking.

Een andere situatie waarin slikstoornissen geen typische, herkenbare symptomen veroorzaken, is wanneer ze de mensen met de ziekte van Parkinson treffen. Zij hebben meestal specifieke problemen met de spijsvertering.

Daarnaast zijn zij vaak niet in staat zijn om hun symptomen duidelijk te benoemen. Hierdoor hebben ze de neiging tot het ontwikkelen van problemen zoals ondervoeding en uitdroging.

Over het algemeen is het belangrijk om een arts te raadplegen als je een probleem opmerkt dat het slikproces beïnvloedt. Dit komt omdat de oorzaken van dit probleem heel divers kunnen zijn en het is van essentieel belang om een juiste diagnose te stellen om ernstige problemen te voorkomen.