Leer alles over afwijkingen in de urine

Er zijn verschillende soorten afwijkingen in de urine. Aarzel niet om je arts te raadplegen als je veranderingen in je urine ziet.

Beoordeeld en goedgekeurd door de biotechnoloog Alejandro Duarte.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Urine is een vloeistof die de nieren produceren nadat ze organisch afval en overtollig water filteren. Daarna bereikt het de urineleiders en uiteindelijk de blaas, waar het wordt opgeslagen. Het kan voorkomen dat je afwijkingen in de urine hebt.

Urine bestaat meestal uit 96% water. De overige 4% bestaat uit opgeloste zuren zoals:

• ureum
• urinezuur
• creatinine
• chloride
• enzovoort

Als je een afwijking in de urine hebt, zal je arts al deze stoffen meten. Het lichaam scheidt de urine vanuit de blaas uit via de plasbuis. De blaas is een orgaan dat, als het normaal werkt, tot 170-180 cc urine kan opslaan in drie tot vijf uur.

Afwijkingen in de urine: verschillende aspecten

Problemen met de afvoer van urine

Over het algemeen zijn nierstenen een van de belangrijkste problemen die de afvoer van urine kan veranderen.

Een verandering in de afvoer van urine kan echter komen door veel verschillende factoren of ziekten. Denk bijvoorbeeld aan het volgende:

• De afvoer kan bijvoorbeeld worden geblokkeerd, meestal door stenen, maar tumoren kunnen ook een obstructie veroorzaken. Door deze veranderingen kan de blaas zich vervolgens niet goed legen.
• Problemen met de afvoer van urine kunnen ook het gevolg zijn van nierziekten, vooral als de patiënt lijdt aan nierfalen.
• Infecties beïnvloeden ook de afvoer van urine, evenals problemen met betrekking tot de controle van de blaas, zoals een overactieve blaas, incontinentie en goedaardige prostaathyperplasie bij mannen.

Afwijkingen in de urine als gevolg van veranderingen in de samenstelling

Zoals we hierboven hebben uitgelegd bevat urine, hoewel het hoofdzakelijk uit water bestaat, ook andere elementen. De niveaus van deze componenten kunnen stijgen of dalen, wat aangeeft dat iets niet goed werkt.

Urineonderzoek meet deze componenten om sommige ziekten te helpen diagnosticeren. Hier volgen enkele urinecomponenten die aan veranderingen onderhevig kunnen zijn:

• Proteïnurie. Dit betekent verhoogde eiwitniveaus in de urine. Het kan wijzen op de aanwezigheid van ziekten zoals bijvoorbeeld diabetes, bepaalde intoxicaties, glomerulonefritis of urineweginfecties.
• Glucosurie. Dit is de aanwezigheid van glucose in de urine. Het is meestal indicatief voor patiënten met slecht gecontroleerde diabetes en sommige nierziekten.
• Pyurie. Dit verwijst naar de aanwezigheid van pus in de urine.
• Hematurie. Dit kan wijzen op urineweginfecties, nierstenen of urinewegkanker. Het is de aanwezigheid van bloed in de urine.
• Bacteriurie. Het is de aanwezigheid van bacteriën in de urine. Dit kan een teken zijn van een infectie in de urinewegen of het darmkanaal.

Afwijkingen als gevolg van veranderingen in het urinevolume

Het urinevolume kan ook variëren. Anurie is wanneer je geen urine produceert. Daartegenover is polyurie wanneer je juist meer urineert dan normaal. Een andere urine-afwijking is oligurie. Dit betekent dat er een lage urineproductie is. Ook moeten we urineretentie vermelden, wat het onvermogen is om urine af te voeren.

Tot slot hebben we ook nog urine-incontinentie, dat is het onvrijwillig lekken van urine. In dit geval gaat het om de moeilijkheid om de hoeveelheid urine die je afvoert onder controle te houden.

Urine-afwijkingen als gevolg van de kleur van de urine

De meestvoorkomende afwijkingen in de kleur van urine zijn:

• Donkergele urine is meestal een teken van uitdroging.
• Oranje urine kan te wijten zijn aan overmatige consumptie van voedingsmiddelen die rijk zijn aan bètacaroteen. Ook kan het komen door de inname van bepaalde medicijnen.
• Rode of roze urine komt meestal door de aanwezigheid van bloed in de urine. Artsen noemen dit hematurie.
• Paarse urine komt meestal voor bij patiënten met een urinekatheter. Dit komt door de transformatie van bepaalde pigmenten door de bacteriën in de katheterbuis.
• Witachtige urine of albuminurie. Dit kan komen door een ernstige urineweginfectie of lymfatische fistels, vooral in gevallen van neoplasie of buiktrauma.

Als de kleurverandering langer dan drie dagen aanhoudt, raden we je aan een arts te bezoeken. Deze zal waarschijnlijk een aantal tests uitvoeren om het probleem dat de afwijking veroorzaakt te diagnosticeren. Het is ook raadzaam om je te laten onderzoeken als je symptomen hebt van andere afwijkingen van de urine.