Alles over het syndroom van Ramsay-Hunt

Het syndroom van Ramsay-Hunt is een van de belangrijkste oorzaken van verlamming van de aangezichtszenuw (gezichtsverlamming). Het kan ook andere symptomen veroorzaken, zoals gehoorverlies en duizeligheid. In dit artikel vertellen we je er meer over.

Het syndroom van Ramsay-Hunt wordt veroorzaakt door hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Het veroorzaakt symptomen die verschijnen doordat dit virus bepaalde zenuwen kan aantasten, met name de aangezichtszenuw.

De aangezichtszenuw bestaat uit motorische en sensorische vezels en innerveert verschillende delen van het gezicht. Zo kun je met behulp van deze zenuw verschillende bewegingen maken, die nodig zijn om te eten en praten.

Het syndroom van Ramsay-Hunt kan gezichtsverlamming en gehoorverlies veroorzaken aan dezelfde kant van het gezicht als het aangetaste oor. In dit artikel vertellen we je alles wat je erover moet weten.

Wat is het syndroom van Ramsay-Hunt?

Het syndroom van Ramsay-Hunt is een van de aandoeningen die het varicella-zoster-virus (VZV) kan veroorzaken. Dit virus behoort tot de herpesvirusfamilie. Volgens een artikel gepubliceerd in de Annals of Internal Medicine veroorzaakt het syndroom van Ramsay-Hunt verlamming van de gezichtszenuw (Spaanse link).

Bovendien veroorzaakt het meestal pijnlijke gordelroos in de oorschelp of zelfs in de mond. Het is met 7% van alle gevallen de tweede meestvoorkomende oorzaak van perifere aangezichtszenuwverlamming. Dit komt omdat het varicella-zoster-virus veel voorkomt onder de algemene bevolking.

Een andere studie gepubliceerd in het tijdschrift SEMERGEN Family Medicine (Spaanse link) stelt dat deze aandoening zich op veel verschillende manieren kan manifesteren.

Dat is de reden waarom artsen het gewoonlijk in vier fasen classificeren, op basis van de ernst van de klachten. De volledige vorm, of liever gezegd de eerste die experts beschreven, veroorzaakt de volgende symptomen:

• Malaise, vermoeidheid en pijn.
• Huiduitslag en gehoorbeschadiging.
• Veranderingen in smaakperceptie of verlies van smaak.
• Perifere gezichtsverlamming.

Oorzaken van het syndroom van Ramsay-Hunt

Het varicella-zoster-virus veroorzaakt het syndroom van Ramsay-Hunt. Het manifesteert zich bij mensen die al waterpokken hebben gehad. Dit komt omdat dit virus sluimerend of latent in het lichaam aanwezig kan zijn. Het heeft de neiging om zich in zenuwweefsels te nestelen.

Wanneer het virus opnieuw wordt geactiveerd, veroorzaakt het symptomen. Zoals een artikel in het ministerie van Volksgezondheid van de staat New York stelt (Engelse link) wordt het meestal van mens op mens overgedragen door de blaren, speeksel of slijm van een geïnfecteerde persoon rechtstreeks aan te raken.

Het kan echter ook via de lucht worden overgedragen door druppeltjes die worden uitgestoten door hoesten en niezen. In feite kunnen mensen het ook krijgen van besmette voorwerpen. Om het syndroom van Ramsay-Hunt te ontwikkelen, moest iemand met dit virus zijn geïnfecteerd.

Risicofactoren

Iedereen die de waterpokken heeft gehad, kan lijden aan het syndroom van Ramsay-Hunt. Het is echter belangrijk om te begrijpen dat dit syndroom niet besmettelijk is.

Het virus kan zich verspreiden net als bij gordelroos, wanneer het verschijnt. Als iemand die geen waterpokken heeft gehad in contact komt met iemand met het syndroom van Ramsay-Hunt, dan zal het typische klinische beeld van de exanthemateuze virale ziekte ontstaan.

Leeftijd is een andere belangrijke factor. Kinderen ontwikkelen zelden het syndroom van Ramsay-Hunt. Het komt meestal voor bij mensen ouder dan 60 jaar. Het komt daarnaast vaker voor bij mensen met een verzwakt immuunsysteem.

De symptomen

Zoals we hierboven hebben uitgelegd, kan het syndroom van Ramsay-Hunt zich op verschillende manieren manifesteren. Zoals de specialisten van Mayo Clinic uitleggen (Engelse link) zijn de twee belangrijkste symptomen van deze aandoening gezichtsverlamming en huiduitslag.

Het verschijnt meestal rond of in het oor. Het kan ook met vocht gevulde blaren veroorzaken. In sommige gevallen verschijnt de uitslag niet of pas na de verlamming. Het veroorzaakt ook oorpijn, constant oorsuizen een zelfs gehoorverlies.

Gezichtsverlamming zorgt ervoor dat de patiënt het moeilijk heeft om het oog aan de aangedane zijde te sluiten. De mond en ogen kunnen uitdrogen. Dit komt omdat de aangezichtszenuw ook de klieren innerveert die verantwoordelijk zijn voor het afscheiden van tranen en speeksel.

De smaak kan ook aangedaan zijn. De patiënt verliest het vermogen om voedsel te proeven met het voorste deel van de tong. Dit kan leiden tot ongewenst gewichtsverlies doordat het eten niet meer smaakt zoals daarvoor.

De complicaties van het syndroom van Ramsay-Hunt

Het syndroom van Ramsay-Hunt kan complicaties op de lange termijn veroorzaken. Een van de meest ernstige problemen is het ontwikkelen van postherpetische neuralgie. Het is chronische pijn in het gebied waar de uitslag optrad.

Het lijkt erop dat het virus de zenuwvezels beschadigt. Daarnaast kunnen zowel de gezichtsgevoeligheid als het gehoor permanent aangetast raken. Dit komt echter iets minder vaak voor.

Ten slotte is het mogelijk dat het oog beschadigd raakt, vanwege het onvermogen om het oog te sluiten. Daardoor kunnen deeltjes en ziekteverwekkers het oog binnenkomen. Deze beschadigen het hoornvlies, waardoor het gezichtsvermogen wordt aangetast.

Diagnose van het syndroom van Ramsay-Hunt

Beeldvormende onderzoeken zijn alleen nodig als de arts andere verdachte aandoeningen, zoals een hersentumor, moet uitsluiten.

Een arts diagnosticeert de aandoening na beoordeling van de symptomen en medische voorgeschiedenis van de patiënt. Omdat het de op één na meestvoorkomende oorzaak van perifere verlamming is, moeten artsen altijd rekening met dit syndroom houden.

Zoals een studie gepubliceerd in het Clinical Journal of Family Medicine uitlegt (Spaanse link) kan een reeks tests helpen bij het diagnosticeren van deze aandoening. De eerste is serologie. Het detecteert of je bloed antistoffen heeft tegen het varicella-zoster-virus.

Een andere test die nuttig kan zijn, is de polymerasekettingreactie (PCR). In sommige gevallen, als de diagnose onzeker is, kan een arts onderzoeken aanvragen om andere aandoeningen uit te sluiten. De meest gebruikte is magnetische resonantie beeldvorming (MRI).

Beschikbare behandelingen

De behandeling van het syndroom van Ramsay-Hunt heeft tot doel het risico op mogelijke complicaties en ongemak te verminderen. Om deze reden zijn de meest gebruikte medicijnen pijnstillers. Ze verlichten de pijn van de patiënt. Daarnaast kan de arts bepaalde medicijnen voorschrijven als de patiënt last heeft van draaiduizeligheid.

Antivirale middelen kunnen helpen voorkomen dat het virus zich verder vermenigvuldigt. De meest bruikbare tegen het varicella-zoster-virus zijn aciclovir en valaciclovir. De arts kan ze voorschrijven in combinatie met corticosteroïden om het effect te versterken.

Tot slot

Wat je moet onthouden, is dat dit syndroom alleen mensen treft die zijn geïnfecteerd met het varicella-zoster-virus (VZV). Het verschijnt meestal pas vele jaren na de infectie, vooral bij ouderen. Het wordt gekenmerkt door aangezichtszenuwverlamming en een vesiculaire uitslag.

Raadpleeg je arts als je een van deze symptomen hebt. Een goede behandeling die tijdig gestart is kan het risico op complicaties op de lange termijn, zoals chronische pijn, verminderen.