10 oorzaken en verschillende soorten huiduitslag
Er zijn veel verschillende soorten huiduitslag. Ze veroorzaken echter allemaal ontstekingen en irritatie. Een aantal ervan zijn niet besmettelijk, maar ze kunnen allemaal schaamte of ongemak veroorzaken bij degenen die eraan lijden.
Huiduitslag kan zich op verschillende manieren manifesteren en ook door verschillende oorzaken ontstaan. Het ontwikkelt zich met diverse symptomen en de verschillende soorten huiduitslag hebben dan ook andere behandelingen nodig. Hoe kun je ze onderscheiden? Hieronder vertellen we je meer over hun belangrijkste kenmerken.
Belangrijkste soorten huiduitslag
Veel verschillende factoren kunnen huiduitslag veroorzaken. Denk daarbij aan onder andere hitte, infecties, allergenen, medicijnen en immuunsysteemstoornissen. Je moet daarom een specialist raadplegen om een adequate diagnose en behandeling te krijgen.
Na je te hebben onderzocht, kan de arts aangeven dat je medicinale shampoos, crèmes, zalven of andere soorten producten moet gebruiken om je symptomen onder controle te houden. Hieronder bespreken we de meest voorkomende soorten huiduitslag.
1. Atopische dermatitis
Ten eerste is een van de meest voorkomende soorten huiduitslag atopische dermatitis (Engelse link). Deze aandoening manifesteert zich met periodieke opflakkeringen die komen en gaan. Het veroorzaakt vaak intense jeuk en roodheid. In feite kan het, afhankelijk van de fase waarin het zich bevindt, diverse klachten veroorzaken zoals:
- rode plaques
- gemarkeerde huidplooien
- afschilfering
Helaas weten experts nog steeds niet wat deze huidaandoening veroorzaakt. Een studie die in het International Journal of Health Sciences (Engelse link) werd gepubliceerd stelt echter dat het vaker bij mensen met een familiegeschiedenis van seizoensgebonden allergieën en genetische aanleg of astma voorkomt. Ook omgevings- en voedingsfactoren spelen een rol.
2. Psoriasis
Vervolgens is psoriasis een chronische inflammatoire huidziekte met een sterke genetische aanleg en auto-immuunpathogene eigenschappen. Volgens studies van het International Journal of Molecular Sciences (Engelse link) is de wereldwijde prevalentie ongeveer 2%. Het verschilt echter per regio.
De dermatologische manifestaties van psoriasis zijn zeer gevarieerd. Het kan jeukende, erythemateuze en afgebakende plaques veroorzaken die met schubben bedekt zijn. De plaques kunnen samensmelten en grote delen van de huid bedekken. Meestal bevindt de uitslag zich op de volgende gebieden:
- romp
- hoofdhuid
- op de ledematen
Misschien ook interessant om te lezen:
5 huismiddeltjes voor psoriasis van de hoofdhuid
3. Contactdermatitis
Direct contact met allergenen (Engelse link) veroorzaakt bij sommige mensen allergische contactdermatitis. Vaak wordt alleen het gebied aangetast dat met het allergeen in contact is gekomen.
Veel voorkomende allergenen zijn parfums, goedkope sieraden, haarkleurmiddelen en cosmetische producten. De meest voorkomende symptomen zijn onder andere:
- huiduitslag
- zwelling en jeuk
- vloeistofafscheiding
- blaren en korsten
4. Pityriasis versicolor
De volgende van de soorten huiduitslag die we willen bespreken is tinea versicolor, een huidpigmentatiestoornis die door een lipofiele schimmel met de naam Malassezia spp wordt veroorzaakt. Het is een oppervlakkige mycose die door goed gedefinieerde huidlaesies wordt gekenmerkt die enigszins schilferig zijn en in kleur variëren.
Studies uitgevoerd door de Braziliaanse Vereniging voor Dermatologie (Engelse link) concludeerden dat de prevalentie hoger is bij jonge mensen in de puberteit, waarbij de meerderheid vrouwen zijn. Hypochrome huidlaesies komen het meest voor en overheersen op het bovenlichaam.
5. Seborroïsche dermatitis
Seborroïsche dermatitis is ook een van de meest voorkomende soorten huiduitslag. Het wordt door een ontsteking van de meest oppervlakkige huidlagen veroorzaakt. Het treft vaak gebieden met veel talgklieren.
Experts weten niet wat de oorzaak is. In een P & T-publicatie (Engelse link) staat echter dat het verband kan houden met de aanwezigheid van de Malassezia-schimmel. Obesitas, extreme klimaten, neurologische aandoeningen en stress zijn risicofactoren. Het veroorzaakt onder andere de volgende symptomen:
- rode huid.
- gele korsten of schilfers op het gezicht, oren, hoofdhuid of andere lichaamsdelen.
- jeuk en resistente roos.
6. Gordelroos
Herpes zoster wordt ook wel ‘gordelroos’ genoemd. Dit is een virale ziekte die wordt veroorzaakt door de reactivering van het varicella-zoster-virus dat latent aanwezig blijft in de sensorische zenuwganglia na een eerdere waterpokkeninfectie.
Het virus veroorzaakt lokale ontstekingen en blaren op de huid. De pijn die deze aandoening veroorzaakt, is aan de ontsteking van de zenuwen te wijten die door het virus zijn aangetast. Over het algemeen zijn enkele van de triggers van gordelroos (Engelse link):
- stress.
- het gebruik van immunosuppressiva.
- acute of chronische ziekten.
- aanwezigheid van een maligniteit.
- blootstelling aan het virus.
7. Dermatofytose
Vervolgens staat dermatofytose op de lijst. Dit wordt ook wel ‘ringworm’ genoemd. Deze infectie wordt door schimmels veroorzaakt, die de huid en nagels kunnen aantasten. Symptomen van ringwormen zijn onder andere schilfering, jeuk en huiduitslag. Meestal heeft het invloed op onder andere de volgende gebieden:
- hoofdhuid
- voeten
- liezen
- baard-gebied
Verschillende soorten dermatofyten veroorzaken echter verschillende aandoeningen. De locatie van de huiduitslag bepaalt dus de classificatie evenals het type schimmel dat het heeft veroorzaakt.
8. Rosacea
Rosacea is een chronische inflammatoire huidziekte die meestal de huid van het gezicht aantast, aangezien het een van de meest zichtbare huidgebieden is. Het veroorzaakt zowel roodheid, puistjes, pukkels als verwijde bloedvaten.
Het heeft vaak invloed op de ogen. Bij sommige mensen kan het ook een rode, vergrote neus veroorzaken, een aandoening die bekend staat als rhinophyma. Dermatologierapporten concludeerden in een review (Engelse link) dat 15-40% van de patiënten een familiegeschiedenis van de aandoening heeft.
9. Pityriasis rosea
Pityriasis rosea is een acute papulosquameuze aandoening die vanzelf verdwijnt. Het veroorzaakt een herald-patch gevolgd door geschubde ovale plekken op de romp en de ledematen met een karakteristieke ‘kerstboom’-verdeling.
De precieze oorzaak is nog niet bekend. De infecties van de bovenste luchtwegen die eraan voorafgaan, suggereren echter dat Streptokokken een rol spelen (Engelse link). Het treft ook mensen van beide geslachten, met een geschatte incidentie van 0,5 tot 2%. De huiduitslag duurt gewoonlijk zes tot acht weken vanaf de eerste herald-patch.
10. Schurft
Tot slot is schurft een huidinfectie die door de mijt Sarcoptes scabiei wordt veroorzaakt. Het leidt tot huiduitslag die door hevige jeuk wordt gekenmerkt, voornamelijk ‘s nachts, door zowel de kleine holletjes die de parasiet maakt als secundaire huidlaesies.
De overdracht vindt plaats door direct contact, waarbij de mijt tussen de twee en vijf dagen levensvatbaar blijft. Tien minuten huid-op-huidcontact is nodig voordat de mijten zich naar een andere gastheer verspreiden.
Deze aandoening werd in 2009 door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) tot verwaarloosde huidziekte uitgeroepen en is in veel ontwikkelingslanden nog steeds een groot gezondheidsprobleem (Engelse link).
Wat je moet doen als je huiduitslag hebt?
Over het algemeen is er een specifieke behandeling beschikbaar voor elk van deze verschillende soorten huiduitslag. Je kunt daarom het beste een dermatoloog raadplegen als je aan een van deze symptomen lijdt. De arts kan je helpen door op basis van je klinische beeld een diagnose te stellen en vervolgens behandelingsopties voor te schrijven.
Je arts zal je daarnaast vertellen wat je moet doen om het ongemak onder controle te houden. In een aantal gevallen is dan het gebruik van plaatselijk aan te brengen producten voldoende. Patiënten in andere gevallen moeten mogelijk hun toevlucht tot medicijnen en andere interventies nemen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Rendon A, Schäkel K. Patogénesis y tratamiento de la psoriasis. Int J Mol Sci . 2019; 20 (6): 1475. Publicado el 23 de marzo de 2019. doi: 10.3390 / ijms20061475
- Kolb L, Ferrer-Bruker SJ. Atopic Dermatitis. [Updated 2020 May 3]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-
- Al-Shobaili HA, Ahmed AA, Alnomair N, Alobead ZA, Rasheed Z. Molecular Genetic of Atopic dermatitis: An Update. Int J Health Sci (Qassim). 2016;10(1):96-120.
- Murphy PB, Hooten JN, Atwater AR, et al. Allergic Contact Dermatitis. [Updated 2020 May 13]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan
- Berk T, Scheinfeld N. Seborrheic dermatitis. P T. 2010;35(6):348-352.
- Gupta AK, Bluhm R, Summerbell R. Pityriasis versicolor. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2002;16(1):19-33. doi:10.1046/j.1468-3083.2002.00378.x.
- Santana JO, Azevedo FL, Campos Filho PC. Pitiriasis versicolor: caracterización clínico-epidemiológica de pacientes en el área urbana de Buerarema-BA, Brasil. Un Dermatol Bras . 2013; 88 (2): 216-221. doi: 10.1590 / S0365-05962013000200005
- Nair PA, Patel BC. Herpes Zoster (Shingles) [Updated 2020 Jun 23]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan
- Tainwala R, Sharma Y. Pathogenesis of dermatophytoses. Indian J Dermatol. 2011;56(3):259-261. doi:10.4103/0019-5154.82476
- Mikkelsen CS, Holmgren HR, Kjellman P, et al. Rosacea: a Clinical Review. Dermatol Reports. 2016;8(1):6387. Published 2016 Jun 23. doi:10.4081/dr.2016.6387
- Litchman G, Nair PA, Le JK. Pityriasis Rosea. [Updated 2020 Jun 28]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020
- Gilson RL, Crane JS. Scabies (Sarcoptes Scabiei) [Updated 2020 Jul 2]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020