Taalachterstanden bij kinderen: alles wat je moet weten

Communicatie is wat de grote ontwikkelingen van de mens heeft gedreven. Niet iedereen ontwikkelt dit vermogen echter op de juiste manier of in hetzelfde tempo. Vandaag willen we het hebben over de soorten taalachterstand bij kinderen en over de symptomen en oorzaken ervan.

Beoordeeld en goedgekeurd door de dokter María Belén del Río.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Vandaag gaan we taalachterstanden bij kinderen nader bekijken. Vanaf het moment dat baby’s worden geboren, beginnen ze hun behoeften te uiten door middel van tranen, glimlachen en andere gebaren. Naarmate ze groeien, nemen ze hun nieuwe communicatiemiddelen op en spreken ze zelfs hun eerste woordjes uit.

Veel kinderen ervaren echter om een aantal redenen achterstanden in hun taalontwikkeling. Als gevolg hiervan hebben ze het moeilijker om zichzelf uit te drukken en soms om begrepen te worden.

Achterstanden in de communicatie kunnen de interacties, de persoonlijkheid en het leervermogen van een kind beïnvloeden. Deze achterstanden zijn echter helemaal niet ongebruikelijk.

In feite vertoont tussen de 5 en 10% van de schoolgaande kinderen een bepaalde moeilijkheid om zich uit te drukken. Deze statistiek is afkomstig van de gezondheidsafdeling van de Universiteit van Michigan.

Taalachterstanden bij kinderen: een communicatieprobleem

Soorten en symptomen

Er zijn twee soorten taalachterstand bij kinderen. De eerste is een receptieve taalvertraging, wat verwijst naar een moeilijkheid om taal te begrijpen. En de tweede is een expressieve taalachterstand, die verwijst naar een moeilijkheid om met woorden te communiceren. Vaak ervaren kinderen een combinatie van beide.

Het ontdekken van taalachterstanden bij kinderen kan echter vaak enige tijd duren. Desalniettemin zijn er symptomen die de aandacht van de ouders trekken en hen doen vermoeden dat er een probleem is. Bijvoorbeeld:

• Nog niet brabbelen rond de leeftijd van 15 maanden.
• Niet praten tegen de leeftijd van 2 jaar.
• Een onvermogen om op 3-jarige leeftijd korte zinnen te formuleren.
• Moeilijkheden om bijvoorbeeld instructies te volgen.
• Een kind reageert niet als anderen met hem of haar praten.
• Slechte uitspraak of articulatie.
• Moeilijkheden om woorden in een zin samen te voegen.
• Wanneer het kind woorden weglaat uit een zin.

De oorzaken van taalachterstand bij kinderen

Taalachterstanden bij kinderen vinden doorgaans hun oorsprong in de hersenen. Soms kunnen ze echter het gevolg zijn van een fysieke tekortkoming, problemen met sociale aanpassing of leermoeilijkheden.

De belangrijkste oorzaken zijn de volgende:

• Gehoorverlies. Het komt vaak voor dat kinderen met gehoorproblemen ook moeite hebben met leren spreken.
• Autisme. Niet alle kinderen met autisme hebben moeite met zich uit te drukken. Soms hebben taalachterstanden echter te maken met autisme.
• Neurologische problemen. Aandoeningen zoals hersenverlamming en spieratrofie kunnen de spieren beïnvloeden die nodig zijn om te spreken.
• Onderscheid wat omgeving betreft. Kinderen die worden verwaarloosd, mishandeld of geïsoleerd, kunnen het ook moeilijk vinden om te leren praten. Soms is in deze gevallen het gebrek aan communicatie selectief.
• Spraakapraxie. Dit is een aandoening waarbij spraakspieren niet reageren op signalen van de hersenen.

De behandeling van taalachterstand bij kinderen

Soms is het ook moeilijk om te weten of een taalachterstand het gevolg is van een van deze omstandigheden of gewoon een tijdelijke situatie. In ieder geval kun je het beste een kinderarts raadplegen als je merkt dat je kind de normale benchmarks in communicatie niet haalt. Een vroege diagnose helpt namelijk bij het bieden van snelle oplossingen.

Afhankelijk van de oorzaak kunnen kinderartsen kinderen met een taalachterstand doorverwijzen naar een audicien, logopedist, psycholoog of zelfs een maatschappelijk werker. Het beste voor deze kinderen is om een interdisciplinair team te hebben dat samenwerkt om communicatie te stimuleren.

De betrokkenheid van het gezin is van fundamenteel belang voor het succes van elke therapie. Of het nu gaat om het stimuleren van taal of om vormen van non-verbale communicatie tot stand te brengen, ouders moeten deelnemen aan het hele proces.

Tips voor ouders als het gaat om taalachterstanden bij kinderen

Vanaf de geboorte van kinderen leren ze over alles om hen heen in hun nieuwe omgeving. Een van hun eerste zintuiglijke ervaringen buiten de baarmoeder is auditief. Zelfs in de baarmoeder, na 18 weken, beginnen foetussen hun eerste geluiden te horen. En na 25 of 26 weken, kunnen ze reageren via hun bewegingen.

Daarom raden experts aan om met baby’s te praten zodra ze geboren zijn, of zelfs daarvoor al. Andere stimuli zullen ook helpen bij de snelle ontwikkeling van hun communicatieve vaardigheden naarmate ze groeien:

• Reageren op hun babypraat met woorden en geluiden.
• Van jongs af aan voor ze zingen.
• Boeken hardop voorlezen. Je kunt beginnen met babyboeken en doorgaan met andere boeken terwijl ze groeien.
• Altijd reageren op hun vragen.
• Leer ze de namen van dingen, zelfs als het baby’s zijn en nog niet praten.

Tot slot, als je vermoedt dat je kind een taalachterstand heeft, raadpleeg dan een specialist over dit onderwerp. Zoals we al zeiden, zal een vroege diagnose de deuren openen naar de juiste therapie om de problemen van je kind op te lossen.