Rillingen zonder koorts: symptomen, oorzaken en behandeling
Meestal associëren we koude rillingen met infectieuze processen (virussen en bacteriën). Hierdoor gaan de meeste episodes gepaard met koorts. In feite zijn koude rillingen een mechanisme van het lichaam om op te warmen, want de “trilling” van je spieren verhoogt je interne temperatuur. Met dit in gedachten, wat zit er achter rillingen zonder koorts?
Zeker, dit soort episodes kunnen veel mensen verrassen, vooral degenen die gewend zijn ze te ervaren in combinatie met koorts. Hoewel dit soort gevallen over het algemeen goedaardig is, moet je je bewust zijn van andere symptomen, want die kunnen wijzen op een onderliggende aandoening. We vertellen je in dit artikel alles wat je moet weten over rillingen zonder koorts.
Symptomen van rillingen zonder koorts
Deskundigen (Engelse link) definiëren rillingen als een vorm van “gevoeligheid in de perceptie van kou die gepaard gaat met onwillekeurig rillen. De ervaring kan enkele minuten tot enkele uren duren en in sommige gevallen zich over meerdere dagen uitstrekken (zich uitend in verschillende episodes gedurende deze tijd). De symptomen van koude rillingen zonder koorts zijn als volgt:
- Een verhoogde perceptie van kou, ongeacht de omgevingstemperatuur
- Kippenvel
- Onwillekeurige spiertrillingen
- Zwakte of vermoeidheid
- Knarsen van de tanden (een product van spiertrillingen)
- Zweten
- Duizeligheid
- Misselijkheid
- Malaise
- Slaperigheid of lusteloosheid
Hoewel je deze verschijnselen kunt manifesteren, ontwikkelen rillingen zonder koorts zich meestal onafhankelijk daarvan. Koud zweet is een veelvoorkomend symptoom, dus het kan de episodes verder versterken, waardoor een sneeuwbaleffect ontstaat (het koude zweet zal je meer laten rillen).
De meeste van deze aandoeningen zijn goedaardig, dus als er symptomen ontstaan, zullen ze mild of matig van intensiteit zijn. In ernstige gevallen kun je last krijgen van flauwvallen, bewustzijnsverandering, blauwachtige verkleuring van de huid en lippen (cyanose), en kortademigheid. Het hangt allemaal af van de onderliggende aandoening die de rillingen veroorzaakt.
Vind je dit artikel leuk? Misschien vind je dit artikel ook leuk om te lezen:
Oorzaken en behandeling van neutropene koorts
De oorzaken van rillingen zonder koorts
In theorie zijn er honderd aandoeningen die ten grondslag kunnen liggen aan rillingen zonder koorts. In de praktijk komen sommige verklaringen vaker voor dan andere. Omdat het niet mogelijk is om alle aandoeningen te bespreken die dit soort episodes kunnen veroorzaken, vertellen we je over enkele van de meestvoorkomende.
1. Blootstelling aan kou
De meestvoorkomende verklaring voor dit type rillen is blootstelling aan een daling van de omgevingstemperatuur. Als je in een zwembad bent geweest, op het strand, op een open plek met veel sneeuw een paar uur geleden (enzovoort), dan zal je lichaam gaan rillen om zich op te warmen.
Je kunt het ook ervaren als je natte kleren draagt, je blootstelt aan regen, of zonder schoenen op een heel koud of nat oppervlak stapt. Rillen is een natuurlijk en automatisch mechanisme om interne wrijving op te wekken. Door wrijving te creëren ontstaat er tussenin warmte, net als bij het tegen elkaar wrijven van de handpalmen.
2. De reactie van het lichaam op langdurige activiteiten
Rillen kan ook een neveneffect zijn van langdurige activiteiten. Fietsen of hardlopen kan rillingen veroorzaken als het lichaam tot het uiterste wordt gedreven of als het op regenachtige dagen of bij koude temperaturen wordt gedaan.
Fysieke activiteit verandert de lichaamstemperatuur. Die stijgt meestal, dus begint het lichaam zweet te produceren om die te reguleren. Als je klaar bent met een training van één of enkele uren intensieve activiteit, kan de temperatuur drastisch dalen, waardoor het lichaam rillingen gaat produceren om de ideale temperatuur te bereiken.
Een andere mogelijke verklaring is de uitputting van je glycogeenvoorraden. Glycogeen is een van de brandstoffen voor energie, dus als het uitgeput is, krijg je symptomen als spierkrampen, duizeligheid, vermoeidheid, misselijkheid, en natuurlijk rillingen zonder koorts
3. Een bijwerking van medicijnen
Elke medicatie die je neemt heeft een mogelijke marge om bijwerkingen te ontwikkelen. Meestal treden deze bijwerkingen niet op, of als ze optreden zijn ze vaak te mild om op te merken. Tijdelijke of permanente inname van geneesmiddelen, zowel gereguleerde als ongereguleerde (kruiden- en andere), kan ervoor zorgen dat je bijwerkingen ontwikkelt.
In dit geval kun je het beste de bijsluiter raadplegen om te beoordelen of koude rillingen tot de genoemde bijwerkingen behoren. Je kunt ook een specialist raadplegen, vooral als je de medicijnen maanden of jaren moet blijven gebruiken. Samen kun je zoeken naar alternatieven voor de behandeling van de aandoening die je afhankelijk maakt van dat specifieke medicijn.
4. Hypothyreoïdie
Iemand heeft hypothyreoïdie als zijn of haar schildklier niet genoeg hormonen produceert om aan de metabolische vraag van zijn of haar lichaam te voldoen. Een klassiek symptoom is een verhoogde gevoeligheid voor kou, wat verward kan worden met rillen. De klassieke verschijnselen die met deze aandoening gepaard gaan zijn de volgende.
- Onverklaarbare gewichtstoename
- Constipatie
- Droge huid
- Zwelling van het gezicht
- Verlies van geheugen
- Veranderingen in de stemming (met een overwicht aan emoties zoals verdriet)
- Stijfheid of zwelling van de gewrichten.
- Trage hartritmes.
Hypothyreoïdie is een heel gemakkelijke aandoening om vast te stellen en ook heel goed te behandelen. Als je deze symptomen manifesteert in combinatie met gevoeligheid voor kou, aarzel dan niet om een specialist te raadplegen om het uit te sluiten.
We denken dat je misschien ook geïnteresseerd bent om dit te lezen:
Alles wat je moet weten over een normale lichaamstemperatuur
5. Hypoglykemie
Hypoglykemie is de verlaging van de bloedglucosespiegel. Naast rillen krijgen mensen met hypoglykemie spiertrillingen, zweten, wazig zien, desoriëntatie en duizeligheid. Ze kunnen ook last hebben van een onregelmatige hartslag, zwakte, prikkelbaarheid en verwarring.
Episoden van hypoglykemie komen veel vaker voor bij mensen met diabetes mellitus. Ze treden meestal op als bijwerking van medicijnen. Als je echter een episode van hypoglykemie hebt en geen diagnose diabetes hebt, kun je het beste onmiddellijk contact opnemen met een arts.
6. Andere oorzaken van koude rillingen zonder koorts
Ondervoeding kan ook deze klinische manifestatie opwekken. Het lichaam heeft een delicaat evenwicht van voedingsstoffen nodig om goed te kunnen functioneren. Het voedingstekort bij ondervoeding leidt dus tot een onvoldoende functioneren van het organisme, en er kunnen problemen ontstaan met de temperatuurregeling en daarmee de rillingen.
Andere mogelijke verklaringen zijn allergische reacties, verkoudheid en bloedarmoede. Een plotselinge daling van de bloeddruk kan ook rillingen zonder koorts veroorzaken.
De meestvoorkomende verklaringen zijn de meest goedaardige, vooral als je geen ernstige symptomen of andere verschijnselen hebt ontwikkeld. Intense emotionele veranderingen kunnen volgens deskundigen (Engelse link) ook achter de rillingen zitten. Bijvoorbeeld die je ervaart als je naar muziek luistert, angst hebt, of in een stressvolle situatie verkeert.
Rillingen zonder koorts behandelen
De behandeling van deze aandoening hangt af van wat de episodes uitlokt. Als het komt door omgevingstemperatuurfactoren of overmatig sporten, kun je je warm houden tot de symptomen verdwijnen. Dit zal helpen om de gemiddelde lichaamstemperatuur te herstellen zonder de hulp van dit mechanisme.
We hebben al bepaald dat als je vermoedt dat een bepaald type medicatie de bron is, je het beste een specialist kunt raadplegen. Hij of zij zal meestal een alternatief medicijn vinden, waarmee je de onderliggende aandoening kunt behandelen zonder met die vervelende episodes te maken te krijgen.
In alle andere gevallen moet je medische hulp zoeken om elk type medische aandoening uit te sluiten. Alleen omdat er geen koorts bij betrokken is, betekent niet dat het een goedaardig proces is, dus aarzel niet om zo snel mogelijk een specialist te bezoeken.
Je moet dit vooral doen als de symptomen zich herhalen en je ze niet kunt verklaren met een van de voorbeelden die we hier besproken hebben.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Harrison, L., & Loui, P. Thrills, chills, frissons, and skin orgasms: toward an integrative model of transcendent psychophysiological experiences in music. Frontiers in Psychology. 2014; 5: 790.
- Van Dissel, J. T., Schijf, V., Vogtländer, N., Hoogendoorn, M., & van’t Wout, J. Implications of chills. The Lancet. 1998; 352(9125): 374.
- Tansey EA, Johnson CD. Recent advances in thermoregulation. Adv Physiol Educ. 2015 Sep;39(3):139-48.
- Cheshire WP Jr. Thermoregulatory disorders and illness related to heat and cold stress. Auton Neurosci. 2016 Apr;196:91-104.
- Jain A, Gray M, Slisz S, Haymore J, Badjatia N, Kulstad E. Shivering Treatments for Targeted Temperature Management: A Review. J Neurosci Nurs. 2018 Apr;50(2):63-67.
- de Boer HD, Detriche O, Forget P. Opioid-related side effects: Postoperative ileus, urinary retention, nausea and vomiting, and shivering. A review of the literature. Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 2017 Dec;31(4):499-504.